Mustafa Cemilevniñ namzeti 2011 senesiniñ Dünya Nobel mukâfatına qoyuldı

02 Mart 2011

Fevral 1 kunü Nobel fondınıñ ustavına köre, Milliy Meclis reisi Mustafa Cemilevniñ namzeti Dünya Nobel mukâfatına qoyuv boyunca işler yekünlendi.

Mustafa Cemilevni Dünya Nobel mukâfatına namzetini qoyuv boyunca Qırımda çalışqan İşçi gruppanıñ areketi neticesinde Nobel Komitetine 17 memleket, şu cümleden, Ukraina, Poloniya, Vengriya, Rusiye, Türkiye ve AQŞdan olğan professorlar adından muracaat yollanıldı. Öz muracaatlarını daa üç parlamentariy yani Kanada parlament deputatı Böris Vjesnevskiy, Ukraina halq deputatı Böris Tarasük ve Litvadaki avropa parlamentariyinden Yustas Vintsas Paletskis yolladılar. Bundan ğayrı belli alman siyasiy ve cemaat erbabı Tilman Zulçniñ başlığındaki Almaniyada icret etken halqların qorçalav boyunca halqara assotsiatsiyası da Cemilevniñ namzetini çıqarmaq ğayetine qoltuttı.

Belli ki, 2009 senesi mayıs ayında olıp keçken Bütündünya qırımtatarlar kongressiniñ toplaşuvında Mustafa Cemilevniñ namzetini Nobel mukâfatına qoymaq kibi qarar çıqarılğan edi.

“Azatlıq” radiosına bergen izaatında Cemilev öz namzetini şahsiy yararlıq degil de, qırımtatarlar zorbalıqsız yollarnen öz meselelerini çezmek ıntıluvınen bağlı olğanını bildirdi. “Men bu faktnı qırımtatar halqı qoltutqan moral yardım yani “zarbalıqsız printsipi” dep sayam…Eminim ki, Qırımda semetdeşlerimizge topraq ayıruv ve diger problemlerniñ çezüvine diqqatnı celp etmege yardım etecek”, – dedi Cemilev.

Spravka içün:

Mustafa Cemilev — milliy areketniñ belli erbabı, Milliy Meclis reisi, keçmişte sovet aq-uquq qorçalayıcısı, dissident. 1943 senesi Qırımda doğdı. Bir yaş tolğanından qorantasınen sürgün etildi.

1969 senesi M.Cemilev “Sovet Birleşmesinde aq-uquqlar qorçalayıcı Teşebbüsçi gruppa”nıñ meydanğa ketirgenlerinden biri oldı. Sovet Birleşmesine qarşı yapılğan ve aq-uquqlar saqlayıcı faaliyet sebebinden bütün olıp 15 yıl quvğınlıqta ve apshanelerde bulundı. 1970-nci seneleriniñ ortasında oña qarşı nevbetteki cinayetçilik işni açqanlardan soñ o açlıqnı ilân etkeninen 303 kün devamında mecburiy şekilde zond ile aşatırıldı.

1987 senesi aprel ayında Birinci Bütünirleşuv teşebbüsçi gruppalar vekilleriniñ toplaşuvında Mustafa Cemilev Milliy areketniñ Merkeziy teşebbüsçi gruppasınıñ erkânına 16 azalarından biri olıp saylandı.

1989 senesi mayıs ayında teşebbüsçi gruppalar esasında qırımtatar milliy areketiniñ teşkilâtı meydanğa kele ve onıñ reisi olaraq Mustafa Cemilev saylana.

1991 senesi 1917 senesinden soñ birinci sefer çaqırılğan qırımtatar halq Qurultayında Mustafa Cemilev Milliy Meclisniñ reisi dep saylana.

Qaçaqlarnıñ işleri boyunca OONnıñ Aliy Komissar İdaresiniñ aq-uquqlar saqlayıcı er yıl berilgen “Nansen mukâfatı”nıñ laureatı, “Ukrain cemiyetini demokratizatsiya içün” P.Örlik adına Halqara mukâfatınıñ laureati, Selcuk universitetiniñ namlı aq-uquqlar doktorı. Mustafa Cemilev “demokratiya ve adam menligi içün küreşkeninde isse qoşqanı içün” adlı Demokratiya oğrunda areket etken Dörtünci Assamleya diplomınıñ saibidir.

Ukraina devlet mukâfatları – V-IV dereceli knâz Yaroslav Mudrıynıñ ordenları ile taqdimlengen.

III (1998 – 2002), IV (2002 – 2006), V (2006 – 2007) ve VI (2007 – ve şimdiki zaman) çağıruvlarnıñ Ukraina halq deputatıdır

Mustafa Cemilevniñ namzetini Nobel mukâfatına qoyğan İşçi gruppasınıñ erkânına böyle adamlar kirdi:

Bekir Mamutov – “Qırım” gazetasınıñ baş muarriri – İşçi gruppanıñ reisi.
Refat Çubarov – Bütündünya qırımtatrlar kongressiniñ prezidenti, Milliy Meclis reisiniñ birinci muavini,
Ali Hamzin – Milliy Meclisniñ Tışqı alâqalar boyunca idareniñ başı, İşçi gruppasınıñ kâtibi,
Remzi İlyasov – Milliy Meclis reisiniñ muavini,
Zampira Asanova – Milliy areket veteranı,
Zevcet Kurtumerov – Milliy Meclis azası,
Şevket Kaybullayev – “AVDET” gazetasınıñ baş muarriri, “QASEVET”tarihiy-etnografik mecmuasınıñ baş muarriri,
Abduraman Egiz – “Bizim Qırım” halqara cemaat teşkilâtınıñ reisi,
Zarema Halikova – “”Temel” hayriye fondı” cemaat teşkilâtınıñ reisi
Abmecit Suleymanov – Milliy Meclis azası,
Ediye Cemileva – Milliy areket veteranı
Mustafa Mauşev – “AVDET” cemaat teşkilâtı idaresiniñ reisi,
Nariman Celil –Qırımtatarlar medeniyet ve tarihiniñ araştıruv cemiyeti,
İssa Cemilev – Qırımtatar halq qurultayınıñ vekili, ekim,
Elvedin Çubarov – “Qırım teşebbüsi” cemaat teşkilâtı,
Alim Aliyev – jurnalist