Qırım platformasında рalqara siyasetçiler qırımtatarlar aqqında ne ayttılar

24 Oktâbr 2024

Latviyanıñ paytahtı Rığada “Qırım platforması”nıñ Üçünci parlament sammiti başlandı.

Başta Ukraina Yuqarı Şurasınıñ reisi Ruslan Stefançuk çıqışta bulunıp, iştirakçilerni parlamentleri tarafından 1944 senesi mayıs ayında qırımtatar halqınıñ genotsidini tanımağa çağırdı. Onıñ aytqanına köre, “qırımtatar halqı adaletniñ tiklenüvi aqqında hayal ete”.

Estoniya, Avstriya ve Türkiyeniñ spikerleri öz çıqışlarında qırımtatar mevzusına ayrı diqqat ayırdılar.

– Bir qaç kün evel bizler qırımtatarlarnıñ 1944 senesi sürgünligini genotsid olaraq tanımaq qararını qabul ettik. 2014 senesi Rusiye işğalinden soñ Qırımda qırımtatarlarnıñ genotsid siyasetini de takbih etemiz. Olarnıñ aqlarınıñ muntazam bozuluvı: qırımtatar tiliniñ yasaq etilmesi, öldürüv, işkence, hırsızlav ve ilâhre. Bu beyanatnı daa qabul etmegen parlamentlerni de onı tasdıqlamağa rica etemiz, – dep Estoniya Cumnhuriyetiniñ Riyğikoğusınıñ spikeri Lauri Hussar çağırdı.

– Biz Ukrainanıñ topraq bütünligi ve halqara seviyede tanınğan sıñırlar çerçivesinde Ukrainanıñ topraqlarınıñ qaytarılması içün areket etkenimizni bildiremiz. Aqyar şeerinde insan aqlarınıñ bozulmasını körmemezlikke urmamalımız, yarımadanıñ askeriyleşsiztirilmesini talap etemiz ve mecburiy pasportlaştıruvğa, ukrain vatandaşlarınıñ kimliklerinden marum etilmesine ve qırımtatarlarnıñ sürgün etilmesine qarşı çıqamız, – dedi Avstriya Federal Şurasınıñ Prezidenti Frans Ebner.

– Biz qırımtatar qardaşlarımızğa qol tutamız ve yaqın kelecekte olar evlerine qayta bileceklerine ümüt etemiz. Meclisniñ temsilcisi olğan Celâl Beyniñ azat etilmesinen hayırlaymız. Qırımtatar halqınıñ vekillerine, hususan qanunsız apiske alınğanlarğa, mümkün olğan yardım kösterecekmiz. Ümüt etemiz ki, olar ailelerinen birleşecekler, – Türkiye Büyük Millet Meclisiniñ Spikeriniñ muavini Bekir Bozdağ.

– Ürmetli dostlar, Ukraina ve ukrainler, 45 yıl devamında vatanı içün küreşken soñ Qırımğa qaytıp olğan qırımtatarlar, dünyada başqa iç kimse kibi barışıqnı isteyler ve işğal etilgen topraqlarda bu vahşiylik, öldürüv, inanılmaz viranlıq, vatandaşlarnıñ işkence etilmesi ve balalarnıñ qaçırılması toqtatılması, acılar ve qan tökülmesiniñ toqtatılmasını isteyler. Amma bu barışıq adaletli olmalı. Biz bu barışıq içün er angi bir fiyat ödemege azır degilmiz. Biz topraqlarımıznı satmaymız. Şu cümleden, qırımtatar halqınıñ vatanı olğan, Rusiyeniñ başqa memleketlerge qarşı istilâsını daa da kenişletmek içün arbiy meydanğa çevirgeni Qırımnı satmaycaqmız, – dep soñki çıqışında Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarov qayd etti.