Sabıq Çehiya tış işleri naziri Karrel Şvartsenberg vefat etti

13 Noyabr 2023

2023 senesi boş aynıñ 11-inde 85 aşındaki belli çeh ve dünya siyasetçisi, knâz Karel ŞVARTSENBERG vefat etti. 

Şvartsenberg qadimiy aristokratik nesliniñ vekili olğan ve 1948 senesi kommunistik avdarmasından soñ Çehoslovakiyadan migratsiya etmege mecbur qalğan Karel ŞVARTSENBERG öz ayatını Çehoslovakiyanı Soviet Briliginiñ diktatorlığından azat etmege ve aqiqiy mustqil Çehiya Cumhuriyetini qurmağa bağışladı. Bu da parlaq vaqialarnen tolu olğan ayatını tesbit etti.

1968 senesi soviet ordusı, “Praha baari”ni bastırğan soñ Karel ŞVARTSENBERG, çehoslovakiya dissident areketini destek etmege başladı, çoq aqıllı insan ve imayecinen dostlaştı. Olar arasında oña eñ yaqın olğan Vatslav Havel edi.

1984 – 1990 seneleri Karel ŞVARTSENBERG, Helsinki uquq qorçalayıcı eyyetiniñ başı edi.

Soñ seneleri Çehiya tış işleri naziri eki kere edi, Çehiya Parlamentiniñ senatorı saylandı, Çehiya Parlamentiniñ Mebuslar palatasınıñ mebusı eki kere saylandı, Çehiya Parlamentiniñ Mebuslar palatasınıñ Tış işleri eyyetiniñ başı edi, TOP 09 sağ taraflı siyasiy forqasınıñ lideri edi.

Zemaneviy dünya siyasiyatçileriniñ çoqusından ğayrı, Karel ŞVARTSENBERG qırımtatar halqınıñ faciasını pek yahşı bile edi. 2010 senesi boş aynıñ 30-ında birinci vitse nazir ve Çehiya Cumhuriyetiniñ tış işleri naziri olıp, Ukrainanı ziyaret etkende Karel ŞVARTSENBERG Qırımğa da ketti. Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reberligi ve azalarınen körüşüv vaqtında Karel ŞVARTSENBERG qayd etti ki, uzun zamandır qırımtatar halqınıñ tarihı ve facialı taqdirini ögrene edi.

Ukrainanıñ topraq bütünligini destek etken ve qırımtatar halqını qorçalağan Karel ŞVARTSENBERGniñ sesi, rus askerleri Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar şeerini silânen zap etkende ayrıca duyuldı. 2014 senesi saban ayıñin 3-ünde «Österreich» gazetasına intervyu bergende Karel ŞARTENBERG bildirdi ki, “1938 ve 1939 seneleri Avstiya, Çehoslovakiya ve Lehistanğa tecavuz vaqtında Adolf Gilter kibi Putin areket ete”.

Birazdan Karel ŞVARTSENBERG, rus askerleri tarafından işğal etlgen Qırımda tamır qırımtatar halqını repressiyalardan ve taqiplerden qorçalav mevzusına sıq qayta edi.

Karel ŞVARTSENBERG, aqiqy dostluqnıñ qıymetini bile edi ve dost olmağa bile edi.Bizim içün onıñ dostları arasında olmaq ırız edi.

Karel ŞVARTSENBERGniñ aqrabaları ve yaqınlarına, dustları ve işdeşlerine, bütün çeh halqına taziye bildiremiz. Qırımtatar halqı, eñ qıyın zamanlarda yanında olğan insanlarğa minnetdarlı ola bilir. Rus işğalcilerinden azt etiecek Qırımda Ukrainanıñ ve qırımtarar halqınıñ aqiqiy dostu olğan Karel ŞVARTSENBERG hatırasına tantanalı tedbirler keçirilecektir.

Mustafa Cemilev,

1991 – 2013 seneleri Qırımtatar Milliy Meclisiniñ başı, Ukraina halq mebusı.

Refat Çubarov,

Qırımtatar Milliy Meclisiniñ başı.

2023 senesi boş aynıñ 12-si

Kıyiv ş.