Menu

Refat Çubarov: Qırımtatarlar talaplarınıñ yerine ketirilmesini mayıs 18-ge qadar beklemeden, on künden soñ tekrar ve bu keresinde 50-70 biñ kişi olıp toplanacaqlar

23 Fevral 2014
Refat Çubarov: Qırımtatarlar talaplarınıñ yerine ketirilmesini mayıs 18-ge qadar beklemeden, on künden soñ tekrar ve bu keresinde 50-70 biñ kişi olıp toplanacaqlar

Fevral 23 künü Aqmescitte Qırım Halq cumhuriyetiniñ reisi, Qırım, Poloniya, Litvaniya ve beyaz Rusiye musulmanlarınıñ müftisi, “Ant etkenmen!” milliy gimn sözleriniñ müellifi Noman Çelebicihan hatırasına bağışlanğan miting ötkerildi

Bütünqırım mitingi keçirilmesiniñ teşebbüsçisi ve teşkilâtçısı olğan Qırımtatar halqınıñ Meclisi Qırım cemaatçılığına şunı haber etti ki, hatıra mitingini ötkerüv boyunca er angi teşebbüsler Milliy Meclis yolbaşçılarınen añlaşılğandan soñ kerçekleştirilmeli. Meclis reisi R. Çubarov qayd etkenine köre, aks alda ücüm ya da zorbalıq areketler çeşit türlü siyasiy fesatlarnıñ sebepçisi olaraq cemiyette barışıqnıñ bozulmasına alıp kelir. Kelişilmegen areketlerniñ episi provokatsion, dep sayılacaq.

Qırım ve Herson vilâyetinden kelgen çeşit millet ve din mensüpleri, qırımtatar ve ukrain cemaat teşkilâtları, “Narodnıy Ruh Ukrainı”, “Maydan-Krım” partiyalarınıñ Qırımdaki temsilcileri, Ukrainanıñ milliy-demokratik küçlerinden ibaret 15000 adam hatıra mitinginde iştirak etti. Çoqusı adamlarnıñ ellerinde qırımtatar, ukrain ve Avropa Birligi bayraqları bar edi.

Miting qırımtatar ve ukrain milliy gimnlerniñ icrasından başlandı. Soñra Aqmescit ve Qırım arhiyepiskopı Kliment, Qırım musulmanlarınıñ müftiyi acı Emirali Ukrainada barışıq ve tınçlıq içün, bunıñ kibi de Ukrainada demokratiya içün küreşte elâk olğanlarnıñ ruhuna dua oqudılar.

“Bugün, Ukrainada adalet tiklenmesi içün canlarını feda etkenler qaramanlardır ve olarnı daima hatıramızda saqlap qalmaq bizim borcumızdır, – dedi öz çıqışınca Qırım musulmanlarınıñ müftiyi acı Emirali Ablayev. – Ukraina vatandaşları olaraq bizim vazifemiz er bir insannıñ tınçlıqta ve barışıqta yaşamasını teminlemek içün adaletli ve doğru iş yapmaqtır ki, dinlerara ve milletlerara davalarğa yol berilmesin. Er keske bir munasebette olmaq, er kesni sevmek ve saymaq kerek”.

Bütünqırım mitinginde çıqışta bulunğan “Temel” hayriye fondunıñ başı, 5-nci çağırılış Qurultayınıñ delegatı Zarema Özenbaş birinci Qurultay qırımtatar halqınıñ qudreti oldı, dedi. “Amma yeñişlerni pekitmek kerek, aksine o, nafile ola, – dep qayd etti Z. Özenbaş. – Fikirimizde biz halqımıznı beklegen aydın kelecekni tasavur etebilirdik, eger ordu şekillengen olıp, Çelebicihan öldürilmese edi halqımızğa daa çoq faydalı işlerni yapar edi”.

Onıñ sözlerine köre facialı keçmişimizden bile ders çıqarmaq kerekmiz. Bugünki nesil siyasiy dolandırıcılarnı, cellâtlarnı, atta olar belli siyasetçiler olğanına baqmadan, akimiyetke yaqın qoymamaq kerekler. Zarema Özenbaş Ukraia qaramanları Maydan aktivistleriniñ aileleri ve soy-soplarına taziye bildirdi.

“Maydan-Krım” cemaat teşkilâtınıñ koordinatorı Sergey Kovalskiy Noman Çelebicihan hatırasına bağışlanğan miting Qırımda yaşağan milletler birliginiñ örnegidir, dep qayd etti.

“Qırımtatar halqınıñ evlâdı, bolşevik repressiyalarınıñ qurbanı olğan Noman Çelebicihan epsi halqlar içün küreşçi nümünesidir, – dedi öz çıqışında Kovalskiy. – Onıñ hatırası yalıñız qırımtatar halqınıñ degil de, Ukrainanıñ da tarihı olmalıdır. Ukraina Noman Çelebicihan kim olğanını, Maydan qaramanlarınıñ episini bilmesi kerek. Olar bizim içün, kelecegimiz ve halqlarımıznıñ kelecegi içün canlarını berdiler”.

Qırım Yuqarı Şurasındaki “Kurultay-Ruh” fraktsiyasınıñ deputatı, “Ukraina Halq areketi” partiyası Qırım bölüginiñ başı Leonid Pilunskiy öz nevbetinde Ukraina vatandaşları fevral 23 bütün Ukraina içün resmen matem künü olaraq tanılmasını talap etmeleri kerek, dedi. “Ukraina 1918 senesi birinci qurban Noman Çelebicihan ve Maydanda elâk olğan soñki insan – qanlı akimiyet ketirgen bir belâ olğanını unutmamalı. Leonid Pilunskiy Meclisniñ Qırım Yuqarı Şurasını deral dağıtmağa ve akimiyetni yañılımağa çağıruvına qoltuttı.

Meclis reisi öz çıqışınıñ başında Meclisniñ teşebbüsine köre qırımtatar halqınıñ iştirakinde keçirilgen bütün kütleviy tedbirler añlaşılıp yapılmalı. ” Eger kimdedir bir de-bir teşebbüs olsa, Mecliste muzakere etilmegenge qadar, ortağa çıqmasın”, – dedi R. Çubarov. Meclis reisi miting iştirakçilerine muracaat eterek, fevral 23 aralarında 100 yıllıq mesafe olğan tarihiy vaqialarnı qavrap aldı, dedi.

“96 yıl evelsi Aqyar apshanesinde Qırım Halq cumhuriyetiniñ reisi, Qırım, Poloniya, Litvaniya ve beyaz Rusiye musulmanlarınıñ müftisi, “Ant etkenmen!” milliy gimn sözleriniñ müellifi Noman Çelebicihan vahşiyane öldürildi, – hatırlattı R. Çubarov. – Noman Çelebicihan canını Qırım içün, qırımtatarlar ve aslı da Qırımda yaşağan epsi insanlarnıñ kelecegi içün berdi”.

Meclis yolbaşçısı 1944 senesi fevral 23 künü qırımtatarlarnıñ qardaşları çeçen ve iñğuş halqları öz toprağından sürgün etilgenini hatırlattı. “Olar da qırımtatarlar kibi pek büyük zarar kördiler. Olarnı da Vatanlarını sevgenleri ve ğururlı olğanları içün sürgün ettiler!, – dedi Çubarov. – Bugün, 2014 senesi fevral 23 künü Ukraina öldürilgen 83 vatandaşlar içün yas tuta. Bu tek adları belgilengen mevtalardır. Aqiqatta öldürilgenlerniñ sayısı bayağı ziyade. 21-nci asırda bizim tınç insanlarımıznı, türlü millet mensüplerini Ukrainanı sevgenleri, ailesi ve devletine munasip ömür istegenleri içün öldürdiler”.

Meclis reisi R. Çubarov miting iştirakçilerinen beraber Noman Çelebicihan, çeçen ve inğuş halqı qurbanları, Maydanda elâk olğanlarnıñ hatırasını bir daqqalıq sukünet ile añdılar. Öz çıqışında R. Çubarov Ukraina vatandaşları memlekette yüz bergen facia bir daa tekrarlanmaması içün er şeyni yapmaları kerekligini tam bilmeleri zarur, dedi.

“Siyasiy inqiraz sebepleri aqqında açıqtan-açıq söylememiz kerek. İnqirazdan çıquv yolu tapılmadı ve tek yüzlernen, biñlernen insanlar meydanğa çıqıp, qurban kemege azır olğanları cinaiy rejim tarafdarlarını qaçmağa mecbur etti!, – dedi Meclis reisi Regionlar partiyasınıñ diktaturası aqqında aytırken. Viktor Yanukoviç Prezident etip saylanğan soñ er kesni qorquzuv ve zorbalıqnen bastırdı.

“Niayet bu siyasiy partiyanıñ zulumı qırıldı, lâkin daa toqtatılmadı, – devam etti Çubarov. – Cinayet yapılmasına yol bergen partiya tarafdarları mıtlaqa mahkeme ile cezalanacaqlarına iç şübem yoqtır, amma bu yeterli degil. Ta ki Ukraina qanunları bu partiyanı Ukrainada yasaq etmegenge qadar biz meydanlarğa çıqacaqmız”.

Meclis reisi Regionlar partiyası “faaliyetiniñ” aqibetleri aqqında aytqanda miting iştirakçileri “başta özümizniñkilerden başlamaq kerek” dep, Qırımda yaşağan bazı insanlarnıñ adlarını qıçırıp ayttılar. Buña Meclis reisi böyle dedi: “Men bu insanlarnıñ adlarını söylemege istemeyim, olar buña lâyıq degiller, siz olarnı bunsız da bilesiñiz. Olarnıñ cezalamaqnıñ eñ doğru yolu musulman dünyasında qullanılğan usuldır – epiñiz olardan yüz çeviriñiz ve olar kendileri ğayıp olurlar!”

Qırım vaziyeti aqqında aytırken Meclis reisi Qırımda insanlarnı ükümetke ve Regionlar partiyasına qarşı çıqmağa Qırım cemiyetini bölüv ve qapa-qarşı qoyuv siyaseti mecbur etti, dedi.

“Qırım Nazirler Şurasından iç kimse cemaatnen dialog qurmadı, tek kösteriş yaptı, – dedi Çubarov. – Olar(muhtariyet yolbaşçıları) özlerine beñzegenlerni, cümleden milliy mensüpligine köre de, toplap, “köresizmi, biz siz ile qonuşamız da”, dediler, amma ne halqnıñ kendisinen, ne de halq saylağanlarnen söyleşmediler.

R. Çubarov emin ki, idareniñ böyle usulları cinaiydir, çünki cemiyetni parçalav aqsızlıq, aqsımlav, zorbalıq ve qorqu kibi illetlerniñ pekinmesine imkân yarata. Miting iştirakçilerine hıtap eterek Meclis reisi ileride Qırımğa “kelmeşekler”niñ faaliyet köstermesine yol bermemege çağırdı. “Olar Makeyevkadan ya da başqa vilâyetlerdenmi emiyeti yoqtır. Qırımda aqıllı ve becerikli insanlar yeterli, – dedi Çubarov.

Öz çıqışında Meclis yolbaşçısı miting iştirakçileriniñ diqqatını şuña celp etti ki, Noman Çelebicihanğa has namus ve cesaret qırımtatar ve çeçen halqına ve bir çoq diger halqlarğa ağırdan ağır şaraitlerde sağ qalmaq imkânını bergen olsa, qurşunlar altında ögge ıntılğan Maydan aktivistlerniñ aynı şu çizgileri alçaqlarğa yer qaldırmadı, – dedi Çubarov. – Olar Qırımnı terk eter ve biz şimdikisi kibi beraber olurmız”. Öz çıqışında Meclis reisi miting iştirakçileriniñ diqqatını devlet erbabı olğan Noman Çelebicihan

Çıqışınıñ soñunda Meclis reisi Refat Çubarov Meclis Qırım cemiyetiniñ ayatı ve faaliyeti ve qırımtatar halqınıñ aqlarını ğayrıdan tiklevnen bağlı meseleler boyunca rayon memuriyetleri ve şeer yolbaşçılarına regional ve yerli meclislernen işbirlik ve bağlantı qurmaq içün 10 kün müddet bergenini ayttı.

” Aqmescit şeer şurasınıñ deputatları ve şeer yolbaşçısına büyük ricamız bar, – devam etti Meclis reisi. – Biz bugün Lenin eykeliniñ yıqtırılmasını toqtattıq. Aqmescit şeer şurasına 10 kün içinde bu meydannı eykelden boşatmalı. Biz bütün qırımlılarnen beraber mezkür meydan içün dülber bir ad saylarmız”

Meclis reisi Refat Çubarov Qırımtatarlar talaplarınıñ yerine ketirilmesini mayıs 18-ge qadar beklemeden, on künden soñ tekrar ve bu keresinde 50-70 biñ kişi olıp toplanacaqlar, dedi. Meclis reisi Bütünqırım mitingine qoltutqan gençlerge ayrıca teşekkür bildirdi. “Bizim böyle yaşlarımız olğanına pek sevine ve olar ile ğururlanamız”, – dedi R. Çubarov genç qız ve yigitlerge hıtap eterek.

Refat Çubarovnıñ çıqışından soñ Meclis Kâtibiyetiniñ başı Dilâver Akiyev miting qararı ve Ukraina Yuqarı Şurasına muracaatnı oqudı. Olar birağızdan qabul etildiler.

Meclis matbuat hızmetiniñ haber bergenine köre Noman Çelebicihan hatırasına bağışlanğan miting davasız ve fesatsız keçti.