Aleksandr Lavut – qırımtatar halqınıñ sadıq dostu

25 Iyün 2013

2013 senesi iyün 23 künü Moskvada belli uquqqoruyıcı, sovet dissidenti, “Memorial” uquqqoruv merkezi keñeşiniñ azası 84 yaşlı Aleksandr Lavut vefat etti.

Aleksandr Lavut qırımtatar halqınıñ minnetdar hatırasında insan ve halqlarnıñ aqları içün cesür küreşçi olaraq ebediy qalacaq.

60-ncı senelerniñ soñundan Aleksandr Lavut SSSRde dissident areketiniñ faal iştirakçilerinden biri, SSSRde insan aqlarını qoruv boyunca teşebbüsçi gruppağa o, P.İ. Yakir, V.A. Krasin, T.M. Velikanova, N.YE. Gorbanevskaya, S.A. Kovalev, A.E. Levitin, Yu.A. Maltsev, G.S. Podyapolskiy, T.S. Hodoroviç,, A.A. Yakobson, V.YE Börisov, G.O. Altunân, L.İ. Plüşç, M. Cemilev ile beraber kirdi ve areket etti.

Aleksandr Lavut qırımtatar halqınıñ aqları içün de cesürane küreşti. Qırımtatar halqınıñ Vatanğa qaytuvı içün küreşine bağışlanğan “Ağımdaki vaqialar hronikası”nıñ 31-nci sanını o şahsen bir kendisi azırladı. Öz faaliyeti içün Aleksandr Lavut defalarca cezalandı. 1980 senesi aprel 29 künü Aleksandr Lavut yaqalanıp, Moskva şeer mahkemesi tarafından Rusiye Federatsiyası Cinaiy Kodeksiniñ 1901 maddesi boyunca 3 yılğa mahküm etildi. “İftiralı uydurmalarda” özüni suçlı dep tanımadı, taqiqat vaqtında iç bir şey aytmadı.

Lagerde ceza üküminiñ bitmesine bir kün qalğanda (28.04.1983) aynı şu madde boyunca Habarovsk şeer mahkemesiniñ qararı ile “mahbüsler arasında iftira tarqatqanı içün” tekrar 5 yılğa üküm etildi. Ceza müddetini Habarovsk ülkesinde ödedi.

Moskvağa qaytqan soñ (1986 senesi dekabr) uquqqoruv faaliyetini devam ettirip, qırımtatar halqınıñ areketinde kene aktiv iştirak etti. Defalarca Qırımnı ziyaret etip, Qurultaynıñ sessiyalarında ürmetli musafirler sırasında bulundı.

2012 senesi mayıs 18 künü SSSRde uquqqoruv areketi boyunca meslekdeşlerinen beraber Bütünqırım matem mitinginde qatıldı. Ve Qırım uqukqoruyıcılar forumınıñ qurucılarından biri oldı.

Ömüriniñ soñki künlerine qadar Aleksandr Lavut “Memorial” merkeziniñ işi içinde edi.

Qırımtatar halqınıñ Meclisi Aleksandr Lavutnıñ aqrabaları, yaqınları, meslekdeşleri ve dostlarına bu yanıq munasebetinen teren taziyesini bildirip, baş sağlığı tiley.

Aleksandr Pavloviç Lavutnıñ adı qırımtatar halqınıñ minnetdar hatırasında ebediy saqlanıp qalır.

Qırımtatar Milliy Meclisi

2013 senesi iyün 24 künü