Mustafa Cemilev çeh dissidentlernen körüşti

01 April 2013

Aprel 1 künü Meclis reisi Meclisniñ ofisinde belli çeh dissidentleri – Çehiya Prezidenti Vatslav Gavelnıñ sabıq mesleatçısı İrji Navotnı ve Pavel Robiçek ile körüşti. Olar refiqaları Marta Navotnı ve Yarmila Robiçek ile Qırımğa ziyaretnen keldiler.

Körüşüvde bunıñ kibi de Çehiya Cumhuriyetiniñ Ukrainada elçiliginiñ siyaset meseleleri boyunca measletçısı Lübaş Veselı iştirak etti. Meclisni ise tışqı alâqalar bölüginiñ başı Ali Hamzin ve kâtibiyet başı Zair Smedlâyev temsil ettiler.

“Men Qırımğa ilk sefer keldim, meni tek Ukrainanıñ degil de, qırımtatarlarnıñ da tarihı daima pek meraqlandıra edi. Siz kibi sovet dissident areketinde meşur insan ile körüşmek imkânı peyda olğanına pek sevinem”, – dedi İrji Navotnı Mustafa Cemilevge hıtap eterek.

Subet devamında Ukraina ve Qırımdaki vaziyetke dair fikirler seslendirildi. Mustafa Cemilev yarımadada üküm sürgen mürekkep vaziyetke diqqatnı celp eterken, Ukraina akimleriniñ qırımtatarlar arasına şına qaqmaq areketlerini yapqanlarını qayd etti. Hucur al, lâkin olar halq arasında iç bir türlü sayğı-itibarı olmağan, 2008 senesi Kavkazda cenk ketkende Rusiye yolbaşçılarına muracaat etip, qırımtatar halqını ukrain soyqırımından qorçalamaq ricasında bulunğan teşkilâtlarnen munasebet qurmağa tırışalar.

Lâkin buña ve Ukrainada meydanğa kelgen diger mürekkep ceryanlarğa baqmadan ukrain cemiyeti kendisini Avropanıñ bir qısmı olğanını añlamaqta. Qırımtatar halqı Ukrainanıñ Avropa Birligine qatılmasınıñ tarafdarı olğanı ayrıca qayd etildi. “Biz Ukraina Avropa Birligine qabul etilmesini pek isteymiz ve buña ıntılamız”, – dedi Mustafa Cemilev.

Körüşüv vaqtında Qurultayğa saylav meselesi de muzakere etildi. Çehiyalı musafirler saylavlarnıñ nasıl keçkeni ve olarda kim iştirak etkeninen meraqlandılar. Saylavlarnıñ demokrativligi Meclis qırımtatar halqınıñ veyakletli organfı olğanından delâlet bere.

Mustafa Cemilev qırımtatar halqı milliy areketi daima demokratik degerlikler ve printsiplerge tayanmaqnı baş qaidesi olaraq kommunist rejiminiñ eñ ağır yıllarında bile sayğanını qayd etti. Şimdiki zamanda Qurultay-Meclis sisteması Qurultay delegatlarını saylavnı aynı şu printsipler esasında keçirmekte. Saylavlar doğrudan-doğru ve gizli olacaq. “Bu saylavlarnıñ neticeleri ve olarnen bağlı er şeyni yalıñız Ukraina vatandaşı olğan saylavcı yani qırımtatarı ve onıñ aile azaları belgileycek”, – dedi Mustafa Cemilev.

Körüşüvniñ soñunda İrji Navotnı Mustafa Cemilevge samimiy qabul içün teren minnetdarlığını bildirip, qırımtatar halqı mustaqillikni soramay, onıñ içün küreşe ve bu milliy areketniñ eñ büyük qıymeti, dedi.