Refat Çubarov: «Qırımtatar halqınıñ vekilleri bugün Pragada bütün Çehiya ve bütün dünya ile beraber insaniyetke namuslı hızmet ve sadıqlıq temsili olğan insannı soñki yoluna ozğardılar»
2001 senesi dekabr 23, cuma künü Pragada HH asırnıñ meşur gumanisti, cesür uquqqoruyıcı, Çehoslovakiyanıñ soñki (29 dekabr 1989 senesi — 20 iyül 1992 senesi) ve Çehiyanıñ birinci (1993 s. fevral 2 – 2003 senesi fevral 2-gece) Prezidenti Vatslav Gavelniñ cenazesi oldı.
Vatslav Gavelnen vedalaşmaq içün memleketniñ biñlernen sakinleri degil de, belki dünyanıñ 44 ülkesinden devlet, ükümet reberleri, tışqı işler nazirleri reberligindeki resmiy delegatsiyalar da keldi. Ukrainanı Tışqı işler naziri Konstantin Grişçenko temsil etti.
Qırımtatar halqı Meclisiniñ reisi Mustafa Cemilevniñ avalesi boyunca matem merasimlerinde Meclis reisiniñ birinci muavini Refat Çubarov ve qırımtatar halqı Qurultayınıñ delegatı Bekir Ğaniyev iştirak ettiler.
Matem merasimi yerli vaqıt boyunca üylede bütün Çehiya boylap ilân etilgen bir daqqalıq sukünetten başladı. Vatslav Gavelnıñ cenazesi Prajskiy Grad adlı orta asırlarğa ait aziz Vita ibadethanesinde qılınıp, Çehiyanıñ resmiy televizion kanallarında, bunıñ kibi de kilse etrafında qoyulğan ekranlarda canlı şekilde kösterildi. Matem merasiminiñ başında Praga Arhiyepiskopı ve Çehiya priması Dominik Duka Rim Papası Benedikt XVI-nıñ mektübini oqup eşittirdi. Onda pontifik Vatslav Gavelnıñ cesür uquqoruyıcı ve yañı demokratik sistema esassçılarından biri olğanını qayd ete. Katolik kilsesiniñ latin urf-adetlerine köre liturgiya hızmeti yapılğan soñ Çehiya Prezidenti Vatslav Klaus, Tışqı işler naziri Karel Şvartsenberg, Vatslav Gavelnıñ eski dostu, 1984-1990 senelerde Helsinki uquqqoruv komitetine yolbaşçılıq yapqan, 1997-2001 senesi Amerika devlet kâtibi olğan Madlen Olbrayt (asıl adı Mariya Yana Körbelova) vedalaşuv sözlerinen çıqışta bulundılar.
Cenazeden soñ Vatslav Gavelnıñ cesedi Straşnitsa degen yerdeki krematoriyge alıp ketildi. Tabutnı Çehiyanıñ biñlernen sakinleri ozğarıp bardılar. “Azatlıq” radiosınıñ Pragadaki studiya mühbiri Qırımtatar halqı Meclisiniñ vekillerinden cenazege kelmelerine ne siltem bergenini sorağanda, Refat Çubarov cümleden böyle dedi: “Vatslav Gavel – bütün ömürini halqlar ve insan uquqları içün küreşken insan nümünesidir. Bir çoq halqlarğa ve şu cümleden qırımtatar halqına da azap-uqubetler ketirgen kommunist rejimini darma-dağın etüvde onıñ issesi ölçüsizdir. Daa yaqında, oktâbr ayında Vatslav Gavel ve Meclis reisi Mustafa Cemilevniñ körüşüvi olıp, onda belli uquqqoruyıcılar qırımtatar halqınıñ aqlarını tiklev ve şu cümleden Halqara forum keçirmek ğayesini muzakere etken ediler.Şunıñ içün de bugün Pragada bütün Çehiya ve bütün dünya ile beraber insaniyetke namuslı hızmet ve sadıqlıq temsili olğan insannı soñki yoluna ozğarğanda mında bulunmaqnı borcumız, dep bilemiz”.