Refat Çubarov: «Dekabr 10 künü mitingde biz insan ve halq uquqlarınıñ bozulmazlığı aqqında aytacaqmız»

07 Dekabr 2011

7 dekabr künü “QHA” informatsion agentliginiñ matbuat merkezinde Qırımtatar halqı Meclisi reisiniñ birinci muavini, Qırım Yuqarı Şurasınıñ deputatı Refat Çubarovnıñ matbuat konferentsiyası olıp keçti.

“İnsan uquqları ve halq uquqları biri-birinen bağlıdır!” mevzusında matbuat konferertsiyası serbestliksever halqlar tarafından er sene dekabr 10-da qayd etilgen Halqara insan uquqları künü ötkerilecek mitingge bağışlandı.  63 sene evelsi aynı bu künü yani 1948 senesi dekabr 10-da Birleşken Milletler Teşkilâtı İnsan uquqları umumiy deklaratsiyasını qabul etti. Matbuat konferentsiyası devamında Qırımtatar halqı Meclisi reisiniñ birinci muavini Refat Çubarov Milliy Meclis tarafından dekabr 10 künü keçirilmesi planlaştırılğan tedbirler aqqında malümat berdi.

“Alem mükemmel degil, o evel de öyle edi, bugün de öyle olıp qalmaqta. Amma insaniyet öz inkişafınıñ bütün basqıçlarında umumiy barışıqlıq şekilini tapmağa çalıştı. Em bu şeyge faqat insanlar öz aqlarını diger insanlarnıñ aqlarınen bağlağanları taqdirde irişildi, – dedi R. Çubarov çıqışınıñ başında. Ekinci cian cenki, onıñ deşetli aqibetleri, halq ve devletler oğradığı facialar yetekçi devletlerniñ liderlerini universal halqara uquqiy aktnı qabul etmelerine mecbur etti. Aynı şu aktlar esasında insanlıqnıñ tınç inkişafı teminlenile bilir”

Refat Çubarov 1948 senesi Birleşken Milletler Teşkilâtınıñ baş assambleyası İnsan uquqlarınıñ umumiy deklaratsiyasını qabul etkenini hatırlatıp, mezkür deklaratsiya ondan soñ qabul etilgen bütün halqara uquqiy aktlar içün esas olğanını qayd etti. Bu, birinci nevbette Halqara grajdan ve siyasiy aqlar aqqındaki pakt ve Halqara iqtisadiy, sotsial ve medeniy aqlar aqqında paktttır. Bu eki vesiqada halqlarnıñ uquqları ve devletlerniñ insan ve halqlar aqlarına nisbeten mecburiyetleri ayrıca qayd etilgendir. Aynı şu eki vesiqa 2007 senesinde BMT tamır halqlarnıñ aq-uquqları aqqındaki deklaratsiyanıñ qabul etilmesine siltem berdiler.

“Böyleliknen, dep yekünledi sözüni Refat Çubarov, İnsan uquqlarınıñ umumiy deklaratsiyası qaviy halqara uquqiy temel üstünde turğanı körüne ve biz oña tayanaraq, öz aqlarımıznı qorçalaya bilirmiz ve qorçalamaq borclumız. İşte şunıñ içün de Qırımtatar halqınıñ Meclisi bir sıra qırımtatar cemaat teşkilâtlarınıñ Halqara insan uquqları kününe bağışlanğan Bütünqırım mitingini keçirmek teklifine qoltuttı”.

Belli ki, Halqara insan uquqları kününe bağışlanğan Bütünqırım mitingi cumaertesi künü dekabr 10-da Aqmescitniñ merkeziy meydanında olacaq. Miting saat 11-de başlanacaq.

Bu sene biz insanlarnıñ öz aqlarını qorçalamaq içün birleşüvleriniñ müimligini añlayaraq, cemaatçılıqnı Bütünqırım mitinginde iştirak etmege çağırıp birlikteki muracaatnıñ metinini de añlaşıp yazdıq

Ukraina ve Qırım matbuatını temsil etken jurnalistlerniñ çoqtan-çoq suallerine cevap bererek Refat Çubarov Halqara insan uquqları kününiñ soñki yıllarda Qırımda qayd etilgeni tez vaqıtta Qırımnıñ milletleri ve diniy mensüpliklerinden qatiy nazar bütün sakinlerini birleştirgen bir kün olacağına eminligini bildirdi.

“Mitingde biz insan uquqları ve halq uquqlarınıñ bozulmazlığı, uquqnıñ bir qısmına riayet etilmeden, diger qısmınıñ kerçekleşmesi mümkün olmaz”, – dedi Refat Çubarov ve mezkür tedbirge Qırım ealisiniñ keniş qatlamları qoltutacağına ümüt bildirdi.

“Biz muracaatımıznı Qırımnıñ bütün cemaat teşkilâtlarına yollap, olarnıñ seslenecegine ümüt etemiz”, – dedi Çubarov, qırımtatar cemaat teşkilâtlarınıñ Meclis muracaatına nasıl cevaplanğanları hususındaki sualge cevap bererek.

İnsan ve halq uquqlarını birlikte qorçalamaq lâzimligini Qırımtatar halqınıñ Meclisi mitingniñ sloganı olaraq türk dünyasınıñ ulu mütefekkiri İsmail Gasprinskiyniñ “Tilde, fikirde, işte – birlik” sözleri alınğanı da tasdiqlay.

Jurnalistlerniñ birisi bergen: “Umumqırım mitingi – bu, noyabr 21 künü Qırımtatar teatri yanında toplanıp Meclisni tenqid etkenlerge “cevap” olaraq qabul etilmezmi?” sualge Refat Çubarov qısqadan qayd etti: “Yoq. Çünki siyasette iç bir şeyge malik olamayıp, adlarını tek kimlernidir tenqid etmeknen çıqarğan insanlarğa qulaq asmaq meramımız yoqtır. Başta halq içün faydalı bir iş yapsınlar da, belki o zaman kimdir olarnıñ tarafına aylanıp baqar”.

Jurnalistlerniñ suallerine cevaplarınıñ soñunda Refat Çubarov kütleviy matbuat vastaları vekilleriniñ diqqatını medeniy cemiyet şekillenmesiniñ esas şartı er bir insannıñ em şahsen, em de başqa insanlarnen birleşkeni alda hususiy ve kollektiv uquqlarnı qorçalamaq zarurlığını añlamasıdır.
“Dekabr 10 künü olacaq mitingnen biz qırımtatar halqınıñ öz-özüni belgilev aqqını bir daa hatırlatmaq ve bu şey olmadan Ukrainada insan uquqlarınıñ qorçalanması imkânsız olğanını köstermege isteymiz Qırımtatar halqınıñ milliy areketi qırımtatar halqınıñ öz-özüni belgilev uquqınıñ kerçekleşmesi Ukraina mustaqilliginiñ pekinmesi ve halqara itibarınıñ artmasına siltem olur”, dedi R. Çubarov.