Refat Çubarov: «Dialog – er angi meselelerni adım-adım çezmekniñ yekâne ve semereli yoludır»
Qırım Yuqarı Şurasınıñ deputatları rey berip Anatoliy Mogilövnı Qırım Nazirler Şurasınıñ reisi sıfatında tasdiqladılar. Ait qarar noyabr 8 künü Qırım Yuqarı Şurası 6-ncı çağırılışı üçünci sessiyasınıñ nevbetten tış toplaşuvında qabul etildi.
Mezkür toplaşuvda çıqışta bulunğan “Qurultay-Ruh” deputat fraktsiyasınıñ başı, Meclis reisiniñ birinci muavini Refat Çubarov böyle dedi:
“Añlaşıla ki, Ukraina Prezidenti ile kelişilgen bu namzetke Qırım Yuqarı Şurasında çoqluq qoltutar. Deputatlarnıñ bir qısmı rey bermez ve bunıñ da sebepleri bar. Lâkin, Qırım Nazirler Şurasınıñ reisi boyunca mesele çezilgende er birimiz bu meseleni Qırım ealisini raatsızlağan bir çoq meselelernen bağlamamız şart. Çünki Qırımnıñ çoqmilletli, çeşit dinlerge mensüp, çeşit tillerde qonuşqan ealisi öz bala ve torunlarına eyi ömürni istey.
Demek, Qırım Baş naziri boyunca qararnı qabul eterkenmiz, biz devlet merkeziy akimiyet organlarınıñ Qırımğa bugünki ve kelecekteki siyaseti aqqında bilmelimiz. Vaqıt tarlığı sebebinden, böyle meselelerniñ tek birisinde – yani milliy mensüpligine köre sürgün etilgen qırımtatarlarnıñ qaytarıluvı, yerleştirilüvi probleminde toqtalmaq isteyim.
Sayğılı zenaatdaşlarım, 2010 senesi dekabr 22-de soñra 2011 senesi mayıs 18-de biz sizlernen beraber Qırım Yuqarı Şurasınıñ Ukraina Prezidenti, Ukraina Yuqarı Şurası ve Ukraina Nazirler Kabineti adına muracaatnı qabul etip, onda qırımtatarlar toplu yaşağan ve eñ adiy şaraitleri bile olmağan 300 qasabanıñ abadanlaşıtırılmasına, Vatanğa qayqan on biñlernen insanlarnıñ yerleştirilmesine ameliy yardım sorağan edik.
Bizim muracaatlarızğa qulaq asqan olmadı. Ukraina Devlet bücetinde bu maqsadlarğa olğanı-olacağı 23 million grivnâ ayırılması közde tutulıp, olardan bugünge qadar ancaq 10 millionı kelip çıqtı.
Biz, Qırım deputatları ve Qırım Nazirler şurası Ukraina deputatlarınen birlikte Ukraina Devlet bücetiniñ 2012 senesi leyhasına kirsetilecek tekliflerimizni vaqtında azırlap yolladıq.
Bu teklifler eñ zarur çarelerni qavrap aldı ki, olarsız bir çoq insanlar pek ağır vaziyette, daa da doğrusı soqaqta qala bilirler. Kezlevdeki evlerniñ birisiniñ mağazında endi on beş yıldan berli yaşap kelgen insanlar oktâbr 26 künü yaş balaları ve sürgünlikni başından keçirgen qartları olğan aileler tışarı quvuldılar.
Ürmetli Nikolay Yanoviç!
Ukraina Prezidenti Anatoliy Mogilövnıñ namzetini Qırım Nazirler şurası reisi olmasını kelişti. Ukraina Nazirler Kabinet ive şahsen Siz buña qoltuttıñız. Bu sırada men ve menim meslekdeşlerimni bir sual raatsızlamaqta – merkezniñ böyle qararı Ukraina ükümetiniñ qırımtatar halqına ait endi çoqtan toplanğan meselelerni çezüvge ne derecede siltem olur? Em de degil tek sotsial saada, bunıñ kibi de gumanitar ve uquqiy saalarda da.
Lâkin, Ukraina Devlet bücetiniñ 2012 senesine leyhasınıñ birinci kere oqulışı bizni kederlendirdi. Sürgün olunğan insanlarnı yerleştirmek programmasına ancaq 25 million grivnâ ayırılması planlaştırılğan, albu ki Qırım ve Ukraina halq deputatları kirsetken tekliflerniñ amelge keçirilmesine eñ azdan 140-145 million grivnâ zarur.
Ürmetli Nikolay Yanoviç!
Sessiya bitken soñ Siz Anatoliy Mogilövnı Qırım Nazirler Şurasınıñ kollektivine taqdim eteceksiñiz. Men Siz – Ukraina Baş nazirinden, qırımtatarlarnı qaytaruv, yerleştirüv ve uquqlarını ğayrıdan tiklev meselesi boyunca Ukraina Nazirler kabinetiniñ noqtai-nazarını da ifade etmeñizni rica etem. Qırım içersindeki vaziyetke kelsek, men ve “Qurultay-Ruh” deputat fraktsiyası boyunca meslekdeşlerim, er angi meseleni adım-adım çezmekniñ yekâne ve eñ semereli yolu dialogdır, degen fikirdemiz. Em akimiyet ve cemiyet arasındaki musaviy dialog! Biz Qırımda da aynı böyle dialognı bekleymiz. Qırımımız çeçeklenmesini isteymiz”.