Taşkentte İsmail Gasprinskiy variyetine bağışlanğan kitap neşir etildi

29 Mart 2011

2011 senesi aprel ayında  “Akademnashr” (.Taşkent ş., Özbekistan) neşriyatında “İsmail Gasprinskiy i Turkestan v naçale XX veka: svâzi – otnoşeniya – vliyaniye” (İsmail Gasprinskiy ve Turkestan HH asır başında: alâqalar-munasebetler – tesir) serlevalı kitap dünya yüzüni kördi. Mezkür eser  belli özbek gaspralışınas Zaynabidin Abdiraşidovnıñ sekiz yıllıq tedqiqatlarınıñ ve doktorlıq ilmiy işiniñ mahsulıdır.

2006 senesi dekabr ayından  2010 senesi fefral ayına qadar kitap müellifi Almaniyada – Zenrtalasien Seminar HU Berlinde aspirant olaraq araştırmalarnen faal oğraştı. 2002 senesinden berli ise Taşkentte Özbekistannıñ Milliy universitetinde  namlı özbek gaspralışınası rahmetli  Begali Qasımovnıñ reberliginde çalıştı.

“İşbu monografiyada men İsmail Gasprinskiyniñ turkestanlı cedidçilernen munasebetlerini, onıñ Orta Asiyada cedid usulınıñ şekillenmesindeki rolüni tedqiq etim.  Tasilniñ yañı usulı peyda oluvınıñ menbalarını ögrendim, yañı cedid islâhatlarnı talil etim. Bundan da ğayrı  XIX asır soñunda ve  HH  asır başında Rusiye ve han memuriyetiniñ, turkestanlı ziyalılarnıñ Gasprinskiyge munasebetini tafsilâtlı ögrenmege tırıştım. Monografiyada bunıñ kibi de Orta Asiya cedidçileri arasında siyasiy areketniñ başlanğıçı da közden keçirildi”,  – qayd etti Zaynabidin Abdiraşidov.

Mezkür tedqiqatnı neşir etken  Zaynabidin Abdiraşidov Almaniyanıñ Berlindeki Gumboldt universiteti felsefe fakulteti tarafından Felsefe doktorı ilmiy unvanına taqdim etildi. Belli ki, Almaniya aliy oquv yurtlarınıñ qaideleri boyunca dissertatsiyasını qorçalağan tedqiqatçı tek öz araştırmasını neşir etken soñ doktor unvanından faydalana bilir. 

2011 senesi fevral ayında NIHU Program Islamic Area Studies, the University of Tokyo –  Tokiye universiteti programması çerçivesinde   Z.Abdiraşidovnıñ eseri “Annotirovannaya bibliografiya turkestanskih materialov v gazete “Tarjumān” (“Terciman” gazetasında turkestan malzemeleriniñ izaatlı bibliografiyası” serlevası altında basıldı. Müellifniñ aytqanına köre bu kitap  onıñ “İsmail Gasprinskiy i Turkestan v naçale XX veka: svâzi – otnoşeniya – vliyaniye” (İsmail Gasprinskiy ve Turkestan HH asır başında: alâqalar-munasebetler – tesir) dissertatsiyasına qoşumcadır.

Özüniñ “İsmail Gasprinskiy i Turkestan v naçale XX veka: svâzi – otnoşeniya – vliyaniye” (İsmail Gasprinskiy ve Turkestan HH asır başında: alâqalar-munasebetler – tesir)  kitabında müellif oña ilmiy işinde yardım etken zenaatdaşları, ilk-evelâ birinci ilmiy rehberi rahmetli Begali Qasımov ve Berlindeki  ekinci   ilmiy rehberi İngeborg Baldaufqa teşekkür bildirdi.

Bunıñ kibi de Zaynabidin Abdiraşidov bu müim işni neşir etüvde yardımcı olğan Qırımtatar halqı Meclisiniñ reisi Mustafa Cemilev ve Bekir Ğaniyevke ayrıca minnetdarlıq bildirdi.

Malümat içün: Al-azırda Zaynabidin Abdiraşidov Özbekistan Milliy universiteti özbek felsefesi fakultetinde üyken oca olıp çalışa ve İsmail Gasprinskiy variyetini ögrenüvni devam ettire. Alim  Qırımnı ziyaret etmek, İsmail Gasprinskiy  “Terciman”nı çıqarğan Bağçasaray şeerine kelmekni planlaştıra.