Meclis reisi emin ki, Yalta akimleri filologiya ilimleri doktorı, professor Adile Emirovağa «Yaltanıñ fahriy vatandaşı» unvanını bermek kerekler

2013 senesi noyabr 14 künü QMPUda filologiya ilimleri doktorı, professor Adile Emirovanıñ 80 yıllığına bağışlanğan “Zemaneviy filologiya: problemler ve istiqballer” mevzusında halqara ilmiy konferentsiya olıp keçt.

Konferentsiya açılışıda Qırımtatar halqı Meclisiniñ reisi Refat Çubarov, Meclisniñ qırımtatar tilinde tasil, qırımtatar tilini Qırımnıñ devlet ve cemaat ömüriniñ bütün saalarına tadbiq etüv meseleleri idaresiniñ başı Emine Avamileva, Meclis azaları Şevket Qaybullayev ve İbraim Çegertma, Qırım tasil naziriniñ qırımtatar tilinde tasil meselelerini idare etken muavini Lemara Selendili, Qırım Nazirler Şurası yanında Ekspert keñeşniñ reisi Aleksandr Formançuk, QMPU ve V.İ. Vernadskiy adına TMU professor-ocalar erkânları, Adile Emirovanıñ sabıq talebeleri ve studentler iştirak ettiler.

Adile Emirovanı doğğan künü ile onıñ çoqtan-çoq dostları, zenaatdaşları ve talebeleri hayırladılar. QMPUnıñ “Selsebil” kemaneciler ansambli klassik ve milliy avalarnı çaldı, soñra tedbirde şahsen iştirak etip olamağan QMPU rektorı, tehnika ilimleri doktorı, professor Fevzi Yaqubovnıñ hayırlav mektübi oquldı.

Filologiya ilimleri doktorı, Ukraina ilim ve tehnika saasında nam qazanğan erbabı, Ukraina yazıcıları milliy birliginiñ azası Adile Emirovağa hayırlav sözleri ile Meclis reisi Refat Çubarov hıtap etti.

“Öyle bir insanlar bar ki, olarnı sevmemek, olar ile dostlaşmamaq mümkün degil. Adile hanım böyle insanlardandır. Adile hanım 1957 senesi Samarqandda universitet bitirdi, men ise o senesi dünyağa keldim. Endi bizge baqıñız da, söyleñiz, angi birimiz 80 yaşını toldurdıq? Baqıñız, bizim professorımız ne qadar yaş ve dülber.

Sayğılı dostlar, ürmetli professor, doktorımız Adile hanım kibi insanlar sayesinde halqımız ğayrıdan tiklenmekte, ayaqta qalmaqta, çünki onıñ tili, edebiyatı, medeniyeti kene canlanacağı ve asırlarca saqlanıp qalacağında emindir”, – dedi R. Çubarov.

Meclis reisi ve konferentsiyada iştirak etken Meclis azaları yubilârğa Milliy Meclis adından qırımtatar tiliniñ inkişafına qoşqan salmaqlı issesi içün Şeref yarlığı ve bir sepet gül taqdim ettiler. Bunıñ kibi de Refat Çubarov filologiya ilimleri doktorı, professor Adile Emirovağa “Yaltanıñ fahriy vatandaşı” unvanını bermekni teklif etti.

“Men pek ümüt etem ki, Adile hanım doğdığı Yalta şeeriniñ akimleri sıq-sıq deñişip turğanlarına baqmadan oña “Yaltanıñ fahriy vatandaşı” unvanını bermek imkânını bulırlar. Adile hanım tek qırımtatar cemiyetiniñ inkişafı ve tiliniñ saqlanıp qalmasına degil de, Qırımnıñ kelecegine de qoşqan issesi ne qadar emiyetli ve salmaqlı olğanını yahşı bilemiz. Zanımca, Yalta akimiyeti eñ yaqın zamanda ve bugün konferentsiyada bulunğan akimiyet vekilleriniñ qoltutuvında müsbet qarar alırlar ve balalığında sürgün etilip, deşetli sınavlardan keçerek böyle yüksekliklerge irişken insanğa Yaltanıñ fahriy vatandaşı, degen unvan berirler. Bu Qırım ayaqta tik qalğanı, qırımtatar halqı ayaqta tik qalğanınıñ timsali, Qırım nasıl olmaq kerekliginiñ örnegi olur. Qırım toprağı öz insanlarınıñ qıymetini bilmek kerek”, – dedi eminliknen R. Çubarov.

Soñra Qırım Yuqarı Şurasınıñ reisi Vladimir Konstantinovdan kelgen hayırlav mektübi seslendirildi.

Qırım Tasil naziriniñ muavini Lemara Selendili Qırım tasil naziri Natalya Gonçarova adından Adile Emirovanı doğğan künü ile hayırlap, oña qaviy sağlıq tiledi. Şahsen kendisi adından ise yubilârğa tasilge qoşqan büyük issesi içün teşekkür bildirdi.

Öz nevbetinde Adile Emirova er keske samimiy söz ve tilekler içün minnetdarlıq bildirip, qırımtatar ve ukrain halqlarına hızmet etmekni devam etkenini bildirdi.

Tantanalı qısımdan soñ “Zemaneviy filologiya: problemler ve istiqballer” mevzusında halqara ilmiy konferentsiya öz işini başladı. Konferentsiya çerçivesinde 6 sektsiyada munaqaşalar oldı: 1-nci sektsiya “Zemaneviy ilmiy paradigmalar:kögnitiv lingvistika, lingvokulturologiya, gender lingvistika”, 2-nci sektsiya – “Türkşınaslıqnıñ aktual meseleleri”, 3-nci sektsiya – “Qırımtatar filologiyası : tünevin, bugün, yarın”, 4-nci sektsiya – “Teñeştirüv lingvistika (resp. kontrastiv leksikologiya ve frazeologiya)”, 5-nci sektsiya – “Frazeologiya milliy medeniyetniñ küzgüsi sıfatında”, 6-ncı sektsiya – “Bediiy söz zemaneviy filologiyanıñ obyekti olaraq”.

Malümat:  Adile Emirova 1933 senesi noyabr 10 künü Qırımnıñ Yalta şeerinde doğdı.

Professor Emirova Mustaql devlet birligi devletlerinde ve yurt tışında rus frazeologiyası boyunca yetekçi mütehassıslar biri sayıla. O, Qırımda birinci olaraq sotsiolingvistikanıñ çoqmilletli Qırım ve Ukraina içün aktual meselelerini işlep başladı. Bugünde-bugün o QMPU da çalışa, esas fenler boyunca lektsiyalar oquyı, rus ve qırımtatar tili boyunca kurs, diplom ve dissertatsiya işlerine yolbaşçılıq yapa.