Qırımtatar Milliy Meclisiniñ Qırımnıñ Rusiye tarafından tanılmasınıñ qabul etilmemesi aqqında BEYANATı

24 April 2025

Qırımtatar Milliy Meclisi – Ukrayinanıñ tamır qırımtatar halqınıñ yüksek temsil organı – Ukrayinanıñ halqara seviyede tanılğan sıñırlarında Ukrayinanıñ ayırılmaz bir parçası olğan Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar şeeriniñ Rusiye tarafından vaqtınca işğal etilgen topraqlarını tanımağa yönelgen er angi tekliflerni ya da areketlerni red ete.

Qırımtatar Milliy Meclisi, vaqtınca işğal etilgen Qırım yarımadasını Rusiyege ait dep tanımaq ıntıluvları, kim tarafından ve ne maqsatnen yapılğan olsa da, şunı ifadeley:

– Birleşken Milletler Teşkilâtınıñ Nizamnamesiniñ, Helsinki Yekünleyici Aktınıñ, BMTnıñ Tamır halqlarınıñ aqları beyannamesiniñ, BMTnıñ Baş Assambleyasınıñ bir sıra qararlarınıñ ve halqara uquqnıñ diger esas qaideleriniñ qaba şekilde bozulması;

– Qırım ve diger vaqtınca işğal etilgen topraqlarnen beraber, açıq-aydın belgilengen ve halqara seviyede tanılğan sıñırları olğan mustaqil devlet Ukrayina suverenitetine ve topraq bütünligine tecavuz;

– tamır qırımtatar halqınıñ ayırılmaz aqlarınıñ, şu cümleden öz-özüni belgilev ve tuvğan toprağına ait bütün qararlarnı qabul etüv esnaslarında iştirak etüv aqqınıñ körmemezlikke urulması;

– Qırımnıñ Rusiye İmperatorlığı tarafından zapt etilmesi yıllarında tamır qırımtatar halqına qarşı yapılğan bütün cinayetlerniñ aqlanuvı;

– 1944 senesi sovet rejimi tarafından qırımtatar halqınıñ genotsidini red etüv;

– Rusiye işğalli akimiyetiniñ organları tarafından 2014 senesi Qırımnıñ vaqtınca işğaliniñ birinci kününden başlap, tamır qırımtatar halqına qarşı sistematik basqı ve Ukrayina vatandaşı olğan Qırım sakinlerine qarşı repressiyalar şeklinde, qırımtatarlarnıñ qavmiy ve siyasiy sebeplernen taqip etilüvi, tamır qırımtatar halqınıñ temsiliy organı olğan Qırımtatar Milliy Meclisiniñ yasaq etilüvi, diniy taqip, ruslaştıruv ve assimilâtsiya, medeniy mirasnıñ yoq etilüvi, Qırım yarımadasınıñ demografik ve qavmiy terkibini deñiştirmek maqsadınen Rusiye vatandaşlarınıñ Qırımğa kütleviy şekilde köçüvi şeklinde qırımtatar halqınıñ etnik genotsid siyasetiniñ teşviq etilüvi;

– tecavuzcınıñ halqara seviyede tanılğan sıñırlarını bozuvı ve diger memleketler tarafından tecavuzcı tarafından işğal etilgen topraqlarnıñ qanuniyleştirilüvi, Ekinci Cian cenkinden soñ qurulğan ve devletlerniñ sıñırları, insan aqları ve serbestliklerine riayet etüv esaslarına esaslanğan barışıqlı yaşayış, mustaqil musaviylik ve bozulmazlıq printsiplerine esaslanğan kollektiv havfsızlıq sistemasını bozacaq şekilde tecavuzcınıñ cezasız qalması içün bir örnek yaratuvı. Halqara uquq qaidelerine bu kibi sayğısızlıq, akimiyetleri başqa devletlerniñ topraqlarını işğal etip, olarnıñ qanuniyligini arttırmaq içün küç qullanğan devletler içün yaramay bir işaret ola bile.

Qırımtatar Milliy Meclisi bildire ki, Rusiye-Ukrayina cenkiniñ toqtatıluvınıñ ve bölgede kefil etilgen ve adaletli barışıqnıñ tesis etilmesiniñ tek qanuniy yolu Qırımnıñ ve Ukrayinanıñ diger işğal etilgen topraqlarınıñ işğalden azat etilmesi ve Ukrayinanıñ halqara seviyede tanılğan sıñırlarında topraq bütünliginiñ ğayrıdan tiklenmesidir. Er angi başqa variant insanlarnıñ, şu cümleden tamır qırımtatar halqınıñ, temel aqlarınıñ bozuluvı sebebinden çekken azapları felâketli ola bilecek neticelerge ketirir.

Qırımtatar Milliy Meclisi çetel devletlerniñ ükümet ve parlamentlerini, halqara teşkilâtlarnı, parlament assotsiatsiyalarını, dünya siyasetçileri ve ahlâqiy yetekçilerini, halqara uquq qorçalayıcı ve gumanitar teşkilâtlarnı Ukrayina ve ukrayin halqınıñ serbestlik, mustaqillik ve öz kelecegini belgilemek aqqı oğrunda küreşine daa çoq birdemlik köstermege çağıra. Şimdi hususan, Rusiyeniñ istilâsına qarşı Ukrayinağa keniş destek köstermek içün areketler ve tedbirler yapılacaq – arbiy ve iqtisadiy yardım, sanktsiyalarnıñ quvetleştirilmesi, istilâcığa qarşı siyasiy ve diplomatik basqı, Rusiye repressiyalarınıñ qurbanlarına uquqiy qoruv.

Halqara uquq qaidelerine riayet etüv ve Rusiye-Ukrayina cenkinde adaletli barışıqqa irişmek ıntıluvına esaslanğan memleketniñ açıq ve isbatlanğan nazar noqtasınıñ misali olaraq, 2018 senesi oraq ayınıñ 25-nde AQŞnıñ Devlet departamenti tarafından derc etilgen Qırım beyannamesi qala. Ümüt etemiz ki, AQŞnıñ nazar noqtası,, Qırım beyannamesinde qayd etilgen kibi, “… ittifaqdaşları, ortaqları ve halqara toplulıqnen beraberlikte AQŞ Rusiyeniñ Qırımnı işğal etüv ıntıluvını red ete ve Ukrayina topraq bütünligi ğayrıdan tiklenilmegence bu siyasetini devam ettirmek niyetindedir”.

Qırımtatar Milliy Meclisiniñ nazar noqtası deñişmeyip şöyle qala:

– Ukrayinanıñ topraq bütünliginiñ ğayrıdan tiklenmesi oğrunda küreşke ve Qırımtatar halqınıñ mustaqil Ukrayina devleti terkibinde Qırımnıñ milliy-topraq muhtariyeti şeklinde öz-özüni belgilev aqqına sarsılmaz sadıqlığı;

– Qırımnı Rusiye toprağı olaraq tanımaq ıntıluvlarını – ne de-fakto, ne de-yure ve kim tarafından yapılğanını – qabul etmemesi;

– Ukrayina devleti ve tamır qırımtatar halqınıñ iştiragi ve razılığı olmadan imzalanğan ve qabul etilgen Qırım statusınen bağlı er angi añlaşmalarnıñ qanunsız olğanını ilân etüv;

– işğalni qanunlaştırmamaq içün yetekçi devletler ve teşkilâtlar (BMT, AB, Avropa Şurası, OSCE, NATO) ile halqara mesleatlarnı başlatmaq aqqını saqlap qala;

– Halqara Qırım platformasınıñ iştirakçi memleketleriniñ ğayretini quvetleştirüv ve vaqtınca işğal etilgen Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar şeeriniñ topraqlarını işğalden azat etüv ve reintegratsiya etüv boyunca bütünley adımlar atuv.

Qırım – Ukrayinadır!

Qırımtatarlar – Qırım ve Ukrayinanıñ tamır halqı ve ukrayin siyasiy milletiniñ ayırılmaz parçasıdır!

Qırımtatar Milliy Meclisiniñ Reisi

Refat Çubarov

2025 senesi çiçek ayınıñ 24-ü