Qırımtatar jurnalistikası kününen hayırlavlar

10.04.2025

Çiçek ayınıñ 10-u – Qırımtatar halqınıñ tarihında müim bir kün. 1883 senesi bu künü Bağçasarayda meşur maarifçi, publitsist ve cemaat erbabı İsmail Gasprinskiyniñ “Terciman” gazetasınıñ ilk sanı çıqtı.

1883 senesinden 1918 senesine qadar çıqqan “Terciman” gazetası, o devirde musulman dünyasınıñ eñ kütleviy neşiri edi, 12 memlekette tarqalğan edi. “Terciman”nıñ soñki sanı 1918 senesi kiçik aynıñ 23-nde çıqtı, o künü bolşevikler tarafından işğal etilgen Qırımda Qırım Halq Cumhuriyeti ükümetiniñ başı, Qırımtatar halqınıñ I. Qurultayınıñ teşkilâtçılarından biri Noman Çelebicihan öldürilgen edi.

“Terciman” neşiriniñ milliy añ, til, medeniyet, zemaneviy Qırımtatar milletiniñ şekillenmesinde emiyetli rolü bar.

Bu sebepten 2011 senesi Bağçasarayda Qırımtatar Milliy Meclisi tarafından teşkil etilgen Qırımtatar kütleviy haber vastalarınıñ konferentsiyasında çiçek ayınıñ 10-na Qırımtatar jurnalistikası kününi belgilemek qararı qabul etildi.

Mustaqil Ukrayinada Qırımtatar kütleviy haber vastaları haber boşluğınıñ inkişafına müim isse qoşalar. “Avdet”, “Qırım”, “Yañı dünya” gazetaları, ATR ve Lâle telekanalları, Meydan radiostantsiyası, Qırım Haber Ajansı, Qırım Media, CEMAAT internet-neşirlei  ve digerleri medeniy mirasnıñ saqlanuvı, milliy añnıñ inkişafı ve Qırımtatar halqınıñ inkişafı aqqında doğru ve obyektiv malümatnıñ berilmesi içün küçlü vastalar oldılar.

Qırımtatar jurnalistik toplulığı Qırımnıñ tamır halqınıñ aqları ve serbestligini qorçalap, Qırımda mustaqil demokratik Ukrayina devletini qurmaq maqsadını paylaşqan vatandaş cemiyetini şekillendirmege tırışa edi.

2014 senesi Rusiyeniñ Qırım işğalinden soñ yarımadanı terk etmege mecbur olğan Qırımtatar jurnalistleri Ukrayinanıñ serbest toprağında çalışmağa devam ettiler. Olarnıñ sadıqlığı sayesinde bugün Qırımnen bağ saqlap qalmaq, işğalcilerniñ cinayetleri aqqında aqiqatnı aydınlatmaq, halqnıñ medeniyeti ve tilini saqlap qalmaq mümkündir.

Aynı zamanda Qırımda Rusiye işğalli akimiyeti mustaqil Qırımtatar matbuat vastaları ve jurnalistlerine qarşı sert repressiyalar ve taqip siyasetini alıp bara. “Qırım” Qırımtatar gazetasınıñ faaliyeti daima basqı altında buluna, jurnalistler ise taqip etile. Bu, Qırımnıñ Rusiye işğali şaraitinde bugün aqiqatnı aytmaq ne qadar telükeli olğanını köstere. Lâkin “Terciman”nıñ şanlı işi ve ananeleri Qırımda yaşay.

Qırımtatar Milliy Meclisi, Qırım ve Qırımtatar halqınıñ, Ukrayina devleti ve Ukrayin milletiniñ kelecegi qorçalanğan bu pek ağır ve mesüliyetli vaqıt, rus duşmanınıñ yalan ve teşviqatına qarşı çıqmaqtan qorqmayıp, aqiqat sözüni aytmağa devam etken er bir jurnalistke samimiy teşekkürler bildire.

Sizge qaviy sağlıq, telükesizlik, quvanç ve cesaret tileymiz. Siziñ işiñiz çoq qıymet kesilsin, ve fedakârlığıñız çoq qıymet kesilsin.

Qırımtatar jurnalistikası künü hayırlı olsun!

Qırımtatar Milliy Meclisiniñ Reisi

Refat Çubarov

2025 senesi çiçek ayınıñ 10-u

Kıyiv ş.