Ukraina halq deputatı Mustafa Cemilev ve Meclis azaları Ali Hamzin ve Aslan Ömer Qırımlı Vilnüste olıp keçken «Şarq ortaqlığı» sammitinde iştirak ettiler
Noyabr 27- 28 künleri Ukraina halq deputatı Mustafa Cemilev Litvaniya Seyminiñ daveti boyunca Vilnüste olıp keçken “Şarq ortaqlığı” sammiti çerçivesindeki “Demokratiya parlament forumı” sammitinde iştirak etti.
Belli ki sammitni Avropa Birliginde reislik yapqan devlet olaraq Litvaniya parlamenti teşkil etip, sammitte Avropa Birligi ve Ukraina birleşmesi aqqında añlaşma imzalanması beklenile edi.
“Demokratiya parlament forumı” sammiti Avropa Birligine aza devletlerniñ tış işler boyunca komitet yolbaşçıları içün teşkil etilip, Avropa Birliginen birleşmege tırışqan devletlerde demokratiya ve avropa degerlikleri inkişafınıñ meselelerine bağışlandı.
Sammitniñ Seym tışqı işler boyunca komitet reisi professor Benediktas Yuodka alıp bardığı Ukrainada Avropa Birligi ve Ukraina birleşmesi aqqında añlaşma imzalanması arfesindeki vaziyetke bağışlanğan sessiyasında mahsus maruzanen qırımtatar halqınıñ lideri, belli sovet dissidenti, Ukraina halq deputatı Mustafa Cemilev çıqışta bulundı.
Qırımtatar halqınıñ bugünki vaziyetini tarif eterek Mustafa Cemilev sammit iştirakçileriniñ diqqatını şuña celp etti ki, qırımtatarlar Ukraina mustaqilligi devrinde aqsımlanğanlarına baqmadan “Qurultay – Meclis” milliy idare qurumı Avropa Birligi ve Ukraina birleşmesi aqqında añlaşma imzalanmasınıñ tarafdarıdır. “Avropa Birligi ve Ukraina birleşmesi aqqında añlaşmanıñ imzalanuvı bir çoq problemlerniñ, şu cümleden az sayılı milletlerniñ meselelerini de, çezilmesine yol açar edi”. – dedi Mustafa Cemilev.
Avropa Birligi ve Ukraina birleşmesi aqqında añlaşma imzalanmasına Rusiyeniñ menfiy munasebetini qayd etken Mustafa Cemilev Avropa Birligi devletlerini Ukrainanıñ “sırt qomşusını”ñ areketlerini boşqa çıqarmağa ve Ukrainağa Avropa cemiyetine qatılmasına yardım etmege çağırdı.
Ukrainadaki vaziyetke bağışlanğan sessiyada bunıñ kibi de siyasiy erbaplar Pet Köks (Ukrainada Avropa Parlamenti “Köks-Kvasnevskiy” nezaret missiyasınıñ azası), Avropa parlamenti tış işleri komitetiniñ başı Elmar Brok, Ukraina Yuqarı Şurası tış işleri komitetiniñ başı Vitaliy Kalüjnıy, “UDAR Vitaliya Kliçko” partiyasınıñ başı Vitaliy Kliçko, Ukraina halq deputatları Böris Tarasük, Petr Poroşenko ve Nikolay Katerinçuk çıqışta bulundılar. Olarnıñ sözleri ukrain ükümeti Avropa Birligi ve Ukraina birleşmesi aqqında añlaşmanıñ imzalanmasına qarşı çıqqanı neticesinde meydanğa kelgen vaziyet aqqında oldı.
Forumnıñ soñunda ” Demokratiya parlament forumı iştirakçileriniñ Şarqiy Avropa ortaqlığına ve ukrainlerniñ ümütlerine nisbeten beyanatı” qabul etildi.
Mezkür beyanatnıñ müellifleri Emanuelis Zingers, Vitautas Landsbergis ve Böris Tarasük olıp, vesiqanı diger iştirakçiler sırasında Ukraina halq deputatı Mustafa Cemilev de imzaladı. Bunıñ kibi de forum neticelerine köre “”Demokratiya parlament forumı” sammiti Avropa Birligine aza devletlerniñ tış işler boyunca komitet reisleriniñ körüşüvi: global işbirlik yolunda” umumiy qarar alındı.
28 noyabrde künniñ ekinci yarısında Avropa Parlamentiniñ deputatı Vitauatas Landsbergis teşkil etken matbuat konferentsiyası keçirildi. Ukraina halq deputatları Mustafa Cemilev, Böris Tarasük, Nikolay Körneyçuk ve Litva Seyminiñ tış işleri komitetiniñ azası Emanuelis Zingers Ukrainadaki bugünki vaziyetni ve Qırımnıñ tamır halqı olğan qırımtatarlarnıñ kerçek alını tarif ettiler.
Körüşüvni professor Vitautas Landsbergis ve Meclisniñ Litvadaki vekili d-r Alas Yakubauskas alıp bardılar. Mustafa Cemilev Qırımdaki vaziyet aqqında tafsilâtlı malümat berip, Meclisniñ teşebbüsi ile 2014 senesi Qırımtatar halqınıñ meseleleri boyunca Halqara forum çağırılmasınıñ sebeplerini añlattı. Meclisniñ sabıq reis qayd etti ki, Qırımtatarlarnıñ vekâletli organı Ukraina demokratik küçleriniñ, onıñ territorial bütünligi ve mustaqilliginiñ tarafdarı olaraq Avropa Birligi ve Ukraina birleşmesi aqqında añlaşmanıñ imzalanması içün faal areket ete.
29 noyabr künü Meclis delegatsiyası Ukraina halq deputatı Mustafa Cemilevniñ reberliginde Litvaniya tatarlarınıñ toplu tarihiy yaşağan yeri Trakay şeerini ziyaret etip, Trakay şeeriniñ başı Vitatus Zaletskas ve öz-özüni idare etüv memuriyetiniñ direktorı Asta Kandrataviçene ile körüşti. Subet devamında taraflardan qırımtatar ve litvaniya halqları arasında medeniy ve gumanitar alâqalarnı pekitmek azırlığını bildirdiler.
Vilnüste resmiy ziyaret devamında Mustafa Cemilevge Meclis reisiniñ muavini, Tışqı iqtisadiy alâqalar, yatırım ve milliy iqtisadiyat inkişafı idaresiniñ başı Aslan Ömer Qırımlı ve Meclisniñ tışqı alâqalar idaresiniñ başı Adi Hamzin, bunıñ kibi de Meclisniñ Litvaniyadaki vekili d-r Alas Yakubauskas refaqatlıq yaptılar.