Frenkistanda Ukrayina vatandaşı İlnur Şağayevniñ tutulmasına dair

14.07.2025

2025 senesi mayısnıñ 20-nde Şerbur şeerinde (Frenkistan) İrlandiyağa ketken paromğa mingende Frenkistan akimiyeti Ukrayina vatandaşı İlnur Şağayevni tuttı.

Qayd etmek kerek ki, 2024 senesi ilk qış ayından itibaren İlnur Şağayev çoq balalı qorantasınen beraber İrlandiyada yaşay, anda bütün qoranta azaları muvaqqat qoruv statusını (temporary protection) aldılar.

İlnur Şağayev tutulğan birinci kününden başlap ve bugünge qadar, tutulğan ve Ukrayina vatandaşı olğan İlnurnıñ aqlarını qorçalav vaziyetiniñ aydınlatılmasına qadar, Qırımtatar Milliy Meclisi ve Frenkistandaki ukrayin diplomatları celp etildi.

İlnur Şağayevniñ, Rusiyeniñ tevqif ve ekstraditsiya aqqında muracaatına köre berilgen İnterpolnıñ halqara qararı esasında tutulğanı belli oldı. Aynı zamanda Frenkistan tarafınıñ qayd etkenine köre, Rusiye tarafından çıqarılğan qabaatlavlarnıñ esası, Frenkistan akimiyeti, onıñ aytqanına köre, körmemezlikke urıp olamay.

Bizge şunı da ayttılar ki, al-azırda Frenkistan tarafı Rusiyeniñ talaplarını yerine ketirmek içün uquqiy sebeplerni ögrene. Frenkistanda buña oşağan davalar içün belgilengen tertipke köre, eger de 60 kün içinde Rusiye tarafı Frenkistan prokurorlığına Şağayevge qarşı qabaatlavlarını tasdıqlağan delillerni taqdim etmese, ya da deliller yetersiz dep tanılsa, onı azat eterler.

Amma, elbette, Rusiyeniñ Ukrayinağa qarşı açqan cenki ve halqara institutlarğa köstergen açıq-aydın tecavuzı ve sayğısızlığı şaraitinde Rusiyeniñ İnterpol azası olıp qalması ne derecede aqlana, degen sual qala.

Interpol 2022 senesi saban ayında, Rusiyeniñ Ukrayinadaki zıddiyet çerçivesinde ya da onıñ tışında şahıslarnı taqip etüvnen bağlı Interpol kanallarını istismar etmesine yol bermemek içün yapqan tek şey, Moskvanıñ muracaatları endi Interpol aza devletlerine yollanılmayıp, ilk evelâ General kâtibiyetine yollanılmalı ve İnterpol qaidelerine uyğanı teşkerilmeli.

Amma, er alda, Ukrayina vatandaşı, Rusiye tarafından oña qarşı qoyulğan qabaatlavlar Frenkistan tarafından yeterli dep tanılsa bile, Rusiyege, istilâcı memleketke ekstraditsiya etilemez. Ve bu meselede Qırımtatar Milliy Meclisiniñ nazar noqtasını deñişmey.

Soñunda şunı da qoşmaq kerek ki, Qırımtatar Milliy Meclisi, Frenkistandaki ukrayin diplomatları kibi, İlnur Şağayevniñ ömür arqadaşınen daimiy bağda buluna. Bundan da ğayrı, Frenkistandaki Ukrayina konsulı İlnur Şağayevniñ tutulğan yerini ziyaret etti.