Refat Çubarov: Qırımtatar tamır halqınıñ tilini – Qırımtatar tilini saqlanuv yolunda müim bir adımdır

06 Yanvar 2023

Bugün 2023 senesi yanvar ayının 6-sında Ukraina Nazirler Kabinetiniñ oturışında Qırımtatar tili meseleleri milliy eyyetini teşkil etüv aqqında qarar berildi.

– Milliy eyyet, böyle bir generator olmalı. Onıñ energiyası yardımınen ilimlerniñ potentsialı ve idarecilerniñ imkânları birleşecek ve aynı zamanda qullanılacaq. Bu, qırımtatar tilini – qırımtatar tamır halqınıñ tilini saqlanuv ve inkişaf etüv yolunda müim bir adımdır, – dep Qırımtatar Milliy Meclisiniñ başı Refat Çubarov qayd etti.

Ukraina Nazirler Kabinetiniñ 2023 senesi yanvar ayınıñ 6-sındaki № 19 «Qırımtatar tili meseleleri milliy eyyetini teşkil etüv aqqında» buyruğına  mücibi o, Ukraina vitse baş naziri – Ukrainanıñ vaqtınca işğal etilgen topraqlarınıñ reintegratsiya meseleleri naziri, (razısınen) Ukraina Prezidentiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyetindeki daimiy vekili ve (razısınen) Qırımtatar Milliy Meclisiniñ başının orta saylavınen faal etecek.

Qırımtatar tili meseleleri milliy eyyeti, Ukraina Nazirler Kabinetiniñ mesleat-yardım organı ve icra akimiyeti merkeziy ve yerli akimimetiniñ № 224 2022-2032 seneleri Qırımtatar tilini inkişaf strategiyasını (Ukrainanıñ Resmiy habercisi, 2022 s., № 26, s. 1443) yerine ketirüvnen bağlı meselelerde areketlerini idare etmek ve uyğunlaştırmaq maqsadınen teşkil etildi.

Qırımtatar tili milliy eyyetiniñ terkibinde qatılğan devlet organlarınıñ ve Qırımtatar Milliy Meclisiniñ vekilleri, ilmiy ve tasil müessiselerinden tilşınaşlar olacaq.

Milliy eyyetniñ esas vazifeleri arasında:

1) icra akimiyeti organlarınıñ qırımtatar tilini yañıdan yaratuv, saqlanuv ve inkişaf etüv saasında areketlerini idare etmege temin etmege yardım etmek, qullanuv saalarını kenişletmek, qırımtatar tiliniñ taşıyıcılarınıñ til aqlarını kerçekleştirmek, tamır halqınıñ tiliniñ kommunikatsiya vastası olaraq prestijini yükseltmek;

2) qırımtatar tilini yañıdan yaratuv, saqlanuv ve inkişaf etüv saasında devlet siyasetini şekillendirüv ve yerine ketirüvnen bağlı tekliflerni azırlamaq;

3) qırımtatar tilini yañıdan yaratuv, saqlanuv ve inkişaf etüvnen bağlı meselelerni tayinlep, olarnı al etüv usulları ve yollarını işlep çıqarmaq;

4) icra akimiyeti merkezi ve yerli organlarınıñ faaliyetiniñ semereligini yükseltmek;

5) qırımtatar tilini yañıdan yaratuv, saqlanuv ve inkişaf etüvnen bağlı qaide-uquq temelini mükemmelleştirmek;

6) qırımtatar halqınıñ milliy identifikatsiyasını pekitüv, milliy medeniyeti, ananeleri, adetleri ve tarihıy hatırasını saqlanuv eñ müim faktorları olaraq qırımtatar tiliniñ inkişafını ve onıñ kelecek qullanılmasını temin etmege yardım etmek;

7) qırımtatar tiliniñ şu cümleden, imlâsı, ıstılaatı, sarfı, luğatlarını tezüv saalarındaki standartlarını işlep çıqamağa idare etmektir.

Milliy eyyetke berilgen vazifelerni yapqanda devlet organları, yerli öz idare organları, müessiseler ve teşkilâtlarnen işdeşlik yapa.

Ukraina Nazirler Kabineti, Milliy eyyetniñ vazife terkibini tasdıqlay.

Milliy eyyetniñ vazife terkibi tasdıqlanğan soñ kerek olsa Milliy eyyetniñ başları oña deñişmelerni kirsete bilirler.