Refat Çubarov BBCge bergen intervyusında: “Qırım rusiye toprağı olaraq tanılsa, Tramp Pandora qutusını açar”

30.04.2025

Rusiye tecavuzınıñ toqtatılması ve Qırımnıñ rusiye toprağı olaraq tanılması sayesinde barışıq aqqında teklifler ve laflarğa köre, Qırım mevzusı kene de dünya KHVnıñ diqqatını celp ete. Çiçek ayınıñ 30-nda jurnalist Con Donnison yolbaşçılığında BBC Newsniñ çeküv taqımı Qırımtatar Milliy Meclisiniñ ofisine barıp, Refat Çubarovnen bu aqqında subetleşti.

Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi 2014 senesi Qırım işğalinden evelki tarihiy kontekstke diqqatını celp etip, soñki 11 yıl devamında rusiyeniñ Qırımtatar halqına nisbeten alıp barğan torağından çıqaruv siyasetini tafsilâtlıca izaatladı:

“Farqlı tahminlerge köre, 2014 senesinden başlap, hususan 2022 senesi rusiye ordusına mecburiy askerlikke aluv ilân etilgen soñ, 35 biñden 50 biñge qadar Qırımtatar Qırımnı terk etmege mecbur oldı. 300 biñ insan içün bu pek büyük bir raqam”.

Ukrayina prezidenti Volodımır Zelenskıy “barışıq içün Qırımdan vazgeçmelimi?” sualine, AQŞnıñ prezidenti Tramp aytqanı kibi, Refat Çubarov, “Zelenskıynıñ Ukrayin toprağınıñ iç bir qısmını işğalcige bermek aqqı yoq, çünki bu milliy qanunlarğa qarşı kelir. Prezident Zelenskıy iç bir vaqıt böyle bir adım atmaz…”

Jurnalistniñ “Rusiye, “Ukrayina Qırımnı oña bermese, cenk devam eter”, dep aytsa, ne yapacaqsıñız?” sualine Refat Çubarov, “bu mesele artıq bizge degil, dünyağa ait, dünya buña razı olsa, bizim uquq degil küç üküm etken dünya tertibimiz tamamınen deñişir. Şunıñ içün, bütün dünya rusiyege halqara uquqqa köre yerine qoydurmaq kerek. Eger de Ukrayina, Qırım, Qırımtatar halqınıñ menfaatları lâqayd qalsa – insanlıq içün aqibetleri felâketli olur. Aytmaq kerek ki, dünya endi eki özek silâlı devleti – İndistan ve Pakistan arasında cenkniñ başında buluna. Qırımnı rusiye toprağı olaraq tanılsa, Tramp Pandoranıñ qutusını açar“, – dep cevap berd.​​Meclis yolbaşçısı BBC seyircilerine Tramp prezidentligi vaqtında 2018 senesi oraq ayında derc etilgen Qırım beyannamesini hatırlattı. Anda başqa şeylerden ğayrı, “… ittifaqdaşlar, ortaqlar ve halqara toplulıqnen beraberlikte, AQŞ rusiyeniñ Qırımnı işğal etüv ıntıluvını red ete ve bu siyasetini Ukrayina topraq bütünligini ğayrıdan tiklegenine qadar devam etmege vade ete”, dep yazılğan edi. Refat Çubarov Prezident Trampnı BMTnıñ Nizamnamesine ve halqara uquq qaidelerine riayet etmege çağırdı.