Qırımtatar halqınıñ aqlarını ğayrıdan tiklev boyunca halqara forumğa azırlıq ketişatı aqqında Meclis beyanatı

07 Oktâbr 2013

QIRIMTATAR HALQI MECLİSİNİÑ BEYANATI

2013 senesi sentâbr 19 künü Aqmescitte Avropa Birliginiñ kenişletüv ve Avropa qomşucılıq siyaseti boyunca komissarı Ştefan Füle OSCEniñ şimdiki reisi — Ukraina tışqı işler naziri, Meclis yolbaşçıları ve azaları, OSCEniñ milliy azlıqlar işleri boyunca aliy komissarı, bir sıra qırımtatar cemaat teşkilâtları ve Qırım Baş naziri ile körüşüvi olıp keçti.

Dialog iştirakçileri SSSR devrinde Qırımdan sürgün etilgen qırımtatar halqı ve diger millet vekilleriniñ aqlarını ğayrıdan tiklev boyunca siyasiy ceryannı başlamaq yollarını muzakere ettiler. Şunı qayd etmeli ki, Meclisniñ ta 2009 senesi ilân etilgen Qırımtatar halqı aqlarını ğayrıdan tiklev boyunca halqara forumnı keçirüv ğayesi Avropa Birligi Aliy komissarınen körüşüvde açıqtan-açıq maqullendi. Aqmescitte olıp keçken körüşüvden soñ sentâbr 26-da Brüsselde Avropa parlamenti insan aqları komitet bölüginiñ “İnsan aqlarınen bağlı vaziyet: qırımtatarlar”. Toplaşuv vaqtında Avropa parlamenti deputatları ve diger iştirakçileri (EEAS) Avropa tışqı alâqalar hızmeti Ştefan Füleniñ Aqmescitte keçirgen körüşüviniñ neticeleri aqqında malümatnı diñlediler ve maqullediler.

Aynı zamanda Avropa parlamenti deputatları qırımtatar halqı aqlarınıñ ğayrıdan tiklenüv meselesiniñ çezimi ep keri çekilgeninen telâşlarını bildirip, Qırımtatar halqı aqlarını ğayrıdan tiklev boyunca halqara forumnı 2014 senesi mart-aprel aylarından keçiktirilmeden ötkerüv zarurlığına diqqatnı celp ettiler.
Böyleliknen Qırımtatar halqı aqlarını ğayrıdan tiklev boyunca halqara forumnı keçirüv ğayesi Meclisniñ faal areketleri ve Avropa parlamenti deputatlarınıñ, Avropa Keñeşi, BMT, OSCE, Ukrainada akkreditatsiya etilgen diplomatik korpus, Avropa Birliginiñ devletleri, Amerika, Kanada ve Türkiyeniñ, ukrain siyasetçileriniñ qoltutuvı sayesinde kerçekleşmekte ve qırımtatar halqınıñ Qırımdan sürgün etilgeniniñ 70 yıllığı arfesinde keçirilebilir.

Qırımtatar halqınıñ Meclisi Avropa Parlamenti deputatları ve institutlarına, Avropa Keñeşi, OSCE, Avropa Birliginiñ kenişletüv ve Avropa qomşucılıq siyaseti boyunca komissarı, Avropa Keñeşiniñ Ukrainadaki temsilciliginiñ hadimlerine, OSCE milliy azlıqlar boyunca aliy komissarına Ukrainağa ve qırımtatar halqına SSSR kommunist rejimi tarafından yapılğan soyqırımnıñ aqibetlerini yoq etüvde köstergen yardımları içün teşekkür bildire. Meclis Avropa Birligi Komissarınıñ kenişletüv ve Avropa qomşucılıq siyaseti boyunca qırımtatar halqınıñ aqlarını ğayrıdan tiklev ve yerleştirüvge dair meselelerde bütün menfaatdar taraflarnıñ daimiy dialogda bulunmaları lâzim degen fikirine qoltuta.

Qırımtatar cemiyetinde böyle dialog milliy idare organları — Qurultay ve Meclisniñ yerli ve regional meclisler, cemaat teşkilâtları, maalliy şuralarğa seçilgen qırımtatar deputatlarınen sıqı çalışqanınen teminlene.

Aynı vaqıtta devlet akimiyeti merkeziy ve yerli organlarınıñ qırımtatar halqınen munasebetlerine kesen-kes deñişmeler kirsetip, bu deñişme esasında akimiyet ve halq tarafından saylanğan vekiller arasındaki real dialog olmalı.

Qırımtatar halqınıñ Meclisi Ukrainanıñ Avropağa qatıluv kursına qoltutıp, noyabr 28-29 künleri Vilnüste “Şarq ortaqlığı” sammitinde Avropa Birligi ile birleşme qurmaq añlaşmasınıñ imzalanmasına qanuniy bazanı azırlav oğrunda Ukraina Prezidenti ve muhalifetniñ birlikteki areketlerine qoltuta.

Qırımtatar halqınıñ Meclisi Ukraina devletiniñ basqıç-basqıç inkişafında 2014 senesi müim yıl olacağına, Ukrainanıñ büyük Avropa inkişafına cümleden qırımtatar halqınıñ aqlarını tiklep başlağanı ve onıñ öz Vatanında qorçalanması ve inkişafına kefilliginen isse qoşacağına ümüt ete.