Qırımtatar halqı aqlarını tiklev boyunca halqara forumu taba müim adım atıldı

28 Avgust 2013

Meclisniñ uquqiy statusı aqqında añlaşma ve qırımtatarlarnıñ adaletli temsil etilmesine manialarnı yoq etüv Qırımda idareniñ semereligi ve qanuniyligine salmaqlı isse qoşabilir ve bu, evelden sürgün etilgen şahıslarnıñ aqlarını tiklev ve bütünleşme ceryanınıñ ayırılmaz bir parçası sıfatında qabul etilmeli.

2013 senesi avgust 16 künü OSCE Milliy azlıqlarnıñ işleri boyunca Aliy komissarı Knut Vollebek ihtiyaclar talili aqqında “Qırımda, Ukraina, evel sürgün etilgen şahıslarnıñ bütünleşmesi” serlevası altında maruzasını derc etti.

Maruzanıñ asıl metini OSCE “High Commissioner on National Minorities” po – http://www.osce.org/hcnm/104309?download=true resmiy saytında yerleştirildi. Soñra metinniñ rus tiline çevrilgen şekili ise OSCE http://www.osce.org/ru/hcnm/104421 saifesinde derc olundı. Metinge berilgen anonsta qayd etile ki, “maruza mustaqil ekspertler Aliy komissarnıñ avalesine köre yapqan tedqiqatlarına ve bunıñ kibi de K. Vollebekniñ regiondaki çoqtan-çoq ziyaretleriniñ neticeleri ve hulâsalarına esaslana”.

Davalarnıñ ögüni almaq ve yatıştırmaq boyunca mandatına muvafıq mezkür maruzanı Ukraina merkeziy organları ve halqara cemaatçılıqnı, bunıñ kibi de Qırımdaki yerli akimiyetni sürgün etilgenlerniñ Qırım cemiyetine qatılmasını mürekkepleştirgen esas manialardan haberdar etmek içün derc etti.

Dokument Qırım cemiyetindeki bazı gruppalarnıñ iddiaları yarışlaşqan ve bütünleşme içün ğayet aktual olğan saalarğa diqqatnı çeke. Bu, qaytuv, sürgünlilerniñ topraq, mesken ve mülk meselelerini çezüv vaziyeti, siyasiy-içtimaiy ömürde iştiraki, içtimaiy-iqtisadiy cetler, medeniyet, til, din, maarif vaziyetidir.

39 saifeden ibaret maruzanıñ mündericesi böyledir:

1. Kiriş

2. Qaytuvnıñ uquqiy ceetleri

3. Topraq, mesken ve mülk

4. Siyasiy ömürde iştirak

5. Qaytuv ve bütünleşmeniñ sotsial-iqtisadiy ceetleri

6. Til, medeniyet ve din

7. Tasil

8. Hulâsalar

Bes-belli ki temelli azırlanılğan bu maruza birleri – resmiy akimiyet vekilleriniñ, digerleri – qırımtatar halqı vekillerinde bazı tevsiyeler etrafında tartışma yapmaq istegini qozğar. Lâkin, şübesiz, biz köntseptual bir vesiqanı elde ettik, angisi ki Halqara forumda qabul etmege teklif etilgen “yol haritaları”nıñ esasını tekşil eter. Halqara forum keçirilmesiniñ zarurlığı ise OSCE Milliy azlıqlarnıñ işleri boyunca Aliy komissarınıñ maruzasında qayd etile.

Meclisniñ matbuat hızmeti