Qırım Tatar Milli Meclis Reisi Mustafa Cemilevniñ 18 Mayıs 2013 qonuşması

Sayğılı vatandaşlarımız, uzaq ve yaqın memleketlerden kelgen qıymetli misafirlerimiz!

Halqımızın sürgünü ve soyqırımının yıldönümü münasebet Qırım Tatar Milli Meclisi’nin qonuşmasında adet olaraq  o vahşi cinayetin neticelerini  şimdiye qadar ne derecede silip olduq, bu alanda daha neler yapılması kerek olduğu husuta söz yürütüle  ve törenimizin neticesi olaraq meydanda toplanılğan insanların diqatine kerekli maqamlarğa yollanılması için  hazırlanğan nasıldır müracaat veya miting rezolütsiyasının tasarısı teklif etile.

Elbette, gönül çoq isterdi ki, bu halkımız için en manalı ve bu meydanda en çoq insan toplandığı künde  devlet veya otonom cumhuriyetin yünetimi tarafından  haq huquqlarımız  iade etilmesi yolunda yapılğan önemli adımlar haqqında haberler  vermek.  Ama, maallesef, ne devlet ve ne de otonom cumhuriyeti tarafından  sonki 3 yıl devamında bu yolda yapılğan ciddi adımlar haqqında söz yürütmeye sıra kelmey. Tam tersine, bu yolda sonki 3 yıl içerisinde geri adımlar yapıldı demek mümkün.

Halqımızın sorunların çözümü, malüm olduğu gibi, büyük derecede devlet iqtidarında nasın siyasi quvvetler ve aslına devlet nasıl olduğuna bağlıdır. Yani, bu devlet demokratik, Avropa Birliğine yönetilgen, burada yaşağan adamların milli ve insan haqlarına sayğısı olğan devlet mi, yoqsa ne insanların, halqın  ve ne de devletin menfaatlarını hesapqa almağan nasıldır mafya klanları tarafından yütütülecek bir devlet olacaq mı.  Onun için Ukrayna devleti bağımsızlığını qazandığından bu künge qadar biz bu memleketin milli-demokratik quvvetlerinen beraber olmağa çalıitık. Onun için Ukrayna devleti bağımsızlığını qazandığından bu künge qadar olup keçken hep saylavlarda  Milli Qurultayımızın tavsiyesinen halqımızın büyük çoğunluğu oylarını bu siyasi quvvetlere verdiler. İşte bu sebepten ve 23 yıl önce demokratik şekilde qurduüumuz Qurultay’ın sayesinde Qırım Tatarları, sayıları az olduğuna rağmen, hem Qırım yarımadasında ve hem de Ukrayna çapında önemli bir siyasi quvvet oldular, olarnın temsil etken organa qarşı sayğı ise devletin dışarısında da büyüktür. 

Elbet,  biz desteklediğimiz siyasi quvvetler tarafından, olar iqtidar başına keldikleri zamanlar bile ayni ölçüde biz halqımızın haqlı taleplerine destek körmedik. Ama nasıl da olsa, biz aldığımız qararlardan hiç peşman olmadıq ve olmayacaqmız, çünki biz daima kendi demokratik prensiplerimize köre davrandıq. Ama biz desteklemediğimiz siyasi quvvetler iqtidara keldiği zaman halqımız daha zor vaziyette qala, çünki olarda siyasi medeniyet ve siyasi terbiye değen şeyler yoq ve olar, halqqa daha ziyade hizmet etip onun sempatisini ve kelecek saylavlarğa desteğini qazanmaq yerine, devlet qanunlarını taptayıp bizden intiqam almağa tırışalar.

Her zaman, eğer devlet bir toplumun, bir milletin haq-huquqlarına tanımağa istemey olsa, milletni parçalamağa, o milletin içinde bir birlerine qarşı olğan çeşit türlü siiyasi gruplar ve aqıntılar yaratmağa tırışa turğan. Bu grupların ve aqıntıların esas maqsatları milletin arasında düşmanlıq yaratmaq  ve böylelikle milli hareketni tamamile yoq etmeyecek olsa bile, hiç olmadıqta onu zayıflatmaq, ipratmaq ve beceriksiz vaziyetke ketirmektir. Bizim halqımızğa qarşı böyle siyaset  ta Qırım yarımadası Rusya tarafından işğal etildikten sonra başlandı, Sovyet zamanında devam etti ve, ne yazıq ki, Ukrayna bağımsızlığını qazandıktan sonra da ve büyük ölçüde sonki 3 yıl evvel devam etmektedir.

Keçken yüzyılın 60-ci yıllarında meşhur 17 hainlerim halqımızğa pis müracaatı, sahte Qırım Tatar aydınların (‘ıntellıgentlerin’) ve bazı Qırım Tatar çinovniklerin adından KGB tarafından posta vasıtasınen darqatılğan milli hareketimizge qarşı ‘açıq mektupler’ ve müracaatlarını halqımızın yaşlı insanları daha unutmağandırlar. O müracaatların esas mündereceleri – biz sürgünlükte çoq bahtlı yaşay, diğer kardeş sovyet halqlarınen beraber komünizm qurmaq yolunda ekenmiz ve yalnız halqtan uzaq olğan kimseler, yabanci memleketlerin ajanları,  çeşüt türlü ‘avtonomistler’, milletciler, antisovet düşünceli halq düşmanları Qırım’ga qaytmaq meselesini qozğalay ekenmiş. Milli hareketimizge qarşı parallel ve sahte ‘milli hareket’ gruplarını bile yaratkan ediler. O gruplar da formal olaraq milli davamızğa hizmet etmek edi, ama oların esas vazifeleri  halqımıznı bölmek, Milli hareketimizin aktif iştiraqçilerni antisovyetlikle ve ‘Batı devletlerine’ hizmet etmekle suçlamaqtan ibaret edi.

1991 yılında, daha Sovyetler Birliği dağılmadıqtan önce  halqımız tarafından demokratik seçimler keçirip yeniden Qurultay sistemizi canlandırması ve bu Qurultay’da tüm milletimizni temsil etmeğe haqqı olğan siyasi struktur – Qırım Tatar Milli Meclisi qurulması  bizim düşmanlarımızğa çeşit türlü teşkilatlarnen manipulasyonlar yapıp kendilerine uyğun olğan Qırımtatar  grubunu  qurmağa ve böylelikle kendi isteklerini halqımızın adından yerine ketirmeğe imkan qaldırmadı. Ve bundan sonra onlarım bütün zeheri ve iftiraları elbette esas olaraq Qırım Tatar Milli Meclisine qarşı oldu. Oların ta 1991 yılından bu künge qadar esas iddiaları – Qırım Tatar Milli Meclisi qanunğa ayqırı bir quruluş imiş, çünki o bir teşkilat olaraq adliye baqanlığında qayıt olmadı. Yani, bunların istegi Milli Meclisimiz’ni de Qırım’daki sayısı yüzlerce olğan teşkilatların arasında soqmaq ve olarğa oyunlarını devam etmektir.

2010 yılın cumhurbaşkanı seçimlerinden sonra halqımıznı temsil etken siyasi strukturğa qarşı hareketler daha ziyade oldu ve kün-künge bu qanunsuz, çirkin ve mantıqsız hareketler devam etmektedir.

Malüm olduğu kibi, halqımızın talebini yerine ketirmek ve Qırım Tatar Milli Meclisini resmen tanılması yolunda eski cumhurbaşkanı L.Kuçma çoq isabetli bir adım yapqan edi. Onun 18 Mayıs 1999 tarihinde imzaladığı qararğa köre ‘Qırım Tatar halkın temsşlcileri Şurası’ quruldu edi ve bu şurağa yalnız halqın tarafından seçilgen Milli Meclis azaları kirebilirdi. Böylelikle halqımızın temsilcileri ve cumhurbaşkanı arasında dialog qurmağa ve meselelerimizni, taleplerimizni müzakere etmeğe imkan yaratılğandı. Şimdi ise  yeni cumhurbaşkanın kararınen halq taraftan saylanğan insanların yerine bu ‘temsilciler şurasına’ çoğunluq olaraq  hiç kimse taraftan saylanmağan ve kendilerinden ğayrı hiç kimseni temsil etmeğen şahslar  tayın etildi. Yani ‘temsilciler şurası’ yoq etildi demek mümkün, çunki tayin etilgen kimseler dünyanın hiçbir yerinde ‘halq temsilcşleri’ olamazlar. Cumhurbaşkanın bu qararı Birleşik Devletler Teşkilatı tarafından 2007 senesi ‘Tamır halqların haq-huquqları hususta deklarasyonun 18 maddesine ayqırıdır  ve ayni zaman milletimizin onuruna ve şerefine qarşı byük haqarettir.

Onun için şimdi bizim esas taleplerimizden birisi – devlet haldımız taraftan saylanğan milli quruluşumuzu resmen tanımalıdır. Tayin etilgen qoqla ‘temsilciler şurası’ veya diğer, mesela, L.Graç zamanında Milli Meclisimizge qarşı yaratılğan ‘Aqşakallar şurası’ kibi quruluşlar halqımız tarafından hiç zaman tanılmayacaqtır.

2010 yılın cumhurbaşkanı seçimlerinden sonra Qırım otonom cumhuriyetin başbaqanı olarak Donetsk’ten yollanılğan V.Cartı’nın ölümün ardından burada başbaqan olaraq, 2011 yılın son aylarında eski militsiya müdürü A.Mogilöv tayın etildi. Yanı halqımıznı qorqutmaq için 2007 yılın Noyabr ayında Ay-Petrı’deki 48 vatandaşlarımızğa qarşı binlerce asker, yüzlerce zırhlı bronetransportörlar yollağan, silahsız insanlarğa qarşı ateş açmağa emir vergen ve, en önemlisi, gazetelerde açıqtan açıq Stalin’in 1944 yılı Qırım Tatarların ve daha birqaç milletlerin sürgün emrini doğru saydığını ilan etken, Stalin zamanların propagandası şeklinde Qırım Tatar halqına qarşı ‘hainler’ kelimesini qullanğan herif artıq Qırım başbaqanı oldu. Ne sebepten böyle qarar alındı? Aceba Cumhurbaşqanın komandasında başqa adam tapılmadı da, bu herifni bizge layiq kördüler? Daha bir kere bizim halqımıznı aşağalamaq istediler mi? Yoqsa niyetleri burada qarğaşalar ve çatışmalar çıqarmaq edi mi?

Ama, nasıl da olsa, madem ki onu cumhurbaşqanı yolladı, Mogilöv’ğa qarşı keskin açıqlamalar yapmadıq, eskiden yaptığı hiyanetliklerini ve haqaretlerini ona hatırlatmatıq, halqımızın meseleleri çözümü etrafında onunla işbirlik yapmağa tırıştıq. Ümit ettik ki, bu adam, biraz namusu var ise, aqlını ve cesaretini toplar da, halqımızdan özür diler. Ama beklentilerimiz kerçekleşmedi.

2010 yılında Qırım Otonom Cumhuriyetinin yönetiminde başlanğan devlet strukturalarında ‘etnik temizlemeler’, yani Qırım Tatarlarını ve birinci olaraq Meclis tarafından teklif etilgen adamlarnı işten çıqarıp oların yerşne Donetsk bölgesşnden ketirilgen insanları yerleştirme hareketi Mogilöv zamanında daha intensiv şekilde devam etti.  Ve şimdi Qırım Tatar halqının Qırım’da nüfüz oranı yüzde 13 olduğuna rağmen cumhuriyetin yönetim sisteminde oların temsilcileri yüzden 3 raqamdan fazla değil. Bir milletke qarşı, hem de o toprağın tamır halqına qarşı bu seviyede ayrıntıcılıq, bu seviyede diskiminasyon  şimdiki dünyanın hiçbir köşesinde rastkelmek mümkün değildir.

Hem de kendi açıqtan açıq şovenist siyasetlerini, tam Sovyetler zamanında olduğu kibi, bunlar primitiv yalannen qapatmaq isteyler. Söylediklerine köre, devlet işlerine qabül ettikleri zaman adam nasıl milletten olduğuna hiç baqmayıp yalnız adamanın ne derecede professional olduğuna baqa ekennermiş. Ama nasıl ‘professionallarnı’ olar devlet vazifelerine aldıqlarını sonkü tüm milletin közlerin önünde olup keçken vakia çoq anıq kösterdi. Aramızdan bir pislik çıktı ve Mogilöv’ın közüne kirmek için utanmayıp televizyonda, Mogilöv  kendisi  gazetelerde yazdığı şekilde, 1944 yılın sürşününde Qırım Tatarları kendileri de qabayatlı olduqlarını ve Qırım Tatar Milli Meclisi Reginal Partinen beraber olmaq kerek olduğu  hususta birqaç saçma sözler söyledi ve tam ertesi künü bu erifni Qırım Yukarı Şurasının milletlerarası komissiasının reisi Remzi İlyasov işten çıqarılıp onun yerine tayin etilmesi hususta emir vere.

Şimdi halqımıznı bir birine zıt ve düşman gruplara bölmek için büyük ölçüde devlet imkanları (yani, ‘administrativ resurs’) qullanılmaqtadır. Bu pis maqsatlar için hiç utanmayıp topraq meselesini de qullanmağa tırışalar. Yaqın zamanlarda qoqla ‘Qırım Tatar halqın temsilcileri şurası’ adından bir gizli talimat imzalandı ve bu talimatqa köre topraq yalnız Mogilöv’nı ve bu sahte ‘temsilciler şurasını’ taraftarı olğan kimselerge verilecek, ama yıllarca o ‘samostroylarda’ turup o topraqlarnı qanunlaşturmasını beklegen vatandaşlarımızğa Milli Meclisimizni destekledikleri için verilmeyecekmiş.

Halqımız’ın abidelerine, camilerine, mezarlıklarımızğa qarşı vandalizm hareketleri, ‘samostroy’larımızğa qarşı şovenist grupların ve ‘kazarların’ hucumları Mogilöv’ın zamanında daha ziyade arttı. Bunun sebebimini anlamaq çoq qolay, çünki eğer hukümet başında Qırım Tatar halqına qarşı o qadar düşmanlıq köstergen kimse tura ise, bizim kültür varlıqlarımızğa gecelerinen hucüm etken pislikler neden saqıacaqkar? Elbette cezasız qalacaqlarından olar eminler.  Ve hem gerçekten de bu cinayrtleri yapqan kimselerden hiç biri tutuqlanmadı ve cezalandırılmadı.  Aslında Qırım yarımadasında cinayetçilık seviyesi Mogilöv’ın başqanlığı zamamında umumen çoq arttı ve şimdi Qırım yarımadası Ukrayna’da en çoq cinayet işlenilgen bir bölge vaziyetine keldi. 

Eğer 1994-95 yıllarındaki Y.Meşkov’ın qısqa ‘prezidentlik’ zamanını hesapqa almasaq, Ukrayna bağımsızlığını qazandıqtan sonra hiç zaman şimdiki kibi burada Qırım Tatarlarına qarşı bu qadar şovenist, aqılsız, basiretsiz ve mantıqsız davranışlar olmağan edi. Meşkov’un aqibeti herkeske belli – o sonunda Moskova’ya kendi sahiplerin yanına qaçıp ketti. Hiç şuphesis ki, Mogilöv’ın aqibeti de ayni olacaqtır. Ama onun o burada ne qadar çoq qalacaq olsa, o qadar Ukrayna devletinin prestiji ve menfaatlarına, Qırım’daki istiqrar ve milletlerarası münasebetlerine zarar olacaqtır.

Onun için biz bu adamın derhal vazifeden istifa etilmesini, onun burada yaptığı provokasyon ve şovenşst hareketlerinin prokuratura tarafından araştırılmasını, siyasi sebeplerden veya sadece Qırım Tatarları olduqları sebebinden işten çıqarılğan arqadaşlarımıznı eski vazifelerine tayin etilmelerini ve olarğa yapılğan maddi ve manevi zararlar tazmin etilmesini talap etemiz.

Bizim bu taleplerimiz bugün, bu saatlerde diasporamız tarafından birçoq Avropa memleketlerinde, Türkiye ve Amerika’da Ukrayna elçiliklerine, Avrupa Birliğine ve Avrupa Parlamentosuna da teslim etilecektir. Mogilöv buradan defolsun!

Sonki 3 yıl devamında devlet tarafından halkımıznın sosyal problemlerin çozümü için ayrılğan maaliyet miqtarı o qadar azaldı ki, pratik olaraq sıfıra indi demek mümkündür. Mesela, keçken sene bu proram için 2010 senesinen qıyas etilecek ise 10 kere az ayrıdı, bu sene için ise keçken seneden daha iki kere az miqtar planlaştırıldı. Bu vatandaşlarımız tarafından devlet bütçesine vergi (nalog) olaraq ödediği  paralardan onlarca-yüzlerce kere azdır. Neticede halqımızın sosyal problemlerin çözümü, ayrıca ana tilimizde mektepler qurulması, 300 yüzden fazla yeni qurulğan köy-qasabalarımızın vaziyeti kritik durumdadır.

Hep bunlarıı ve huquqi meselelerimiz çoq yıllardan beri çozülmediğini, Ukrayna devletinin bu meseleleri tek başına çözmeye imkanı veya iradesi olmadığını  köze alaraq biz daha 2010 yılın Qurultay toplantısında  bu meseleleri müzakere etilmesi, bu meseleye dünyanın diqatını çekmek için bir uluslarası forum toplanması hususta qarar alğan edik.

 Keçken 3 yıl devamında bu qararnı kerçekleştirmek için çok hareketler yapıldı – birçoq konferanslar, çeşit memleketlerin devlet adamları ve diplomatlarınen kçrüşmeler keçirildi. Böyle forum Avrupa Güvensizlik ve İşbirlik Teşkilatı himayesinde keçirşlmesi fikrini hemen hemen hep Ukrayna’nen diplmatik ilişkileri olğan Avrupa devletlerin, Avrupa Birliğinin, Amerika ve Kanada elçileri desteklediler.  Avrupa Güvensizlik ve İşbirlik teşkilatının inisiativinen Qırım Tatar Millli meselesinin hep aspektlerini incelemek ve çözim yollarını teklif etmek için 6 tane yüksek seviyeli mutehasislrden oluşturulğan  araştırma grubu quruldu. Avrupa Güvensizlik ve İbirlik Teşkilatının Milli azılıqlar boyunca Yüksek Komisarlığı tarafından  keçirelecek forumun kontseptsiyası da yazılıp  Ukrayna cumhurbaşkanına yollanıldı. Bu konseptsiyada forumun neticesinde Qırım Tatar halqının sosyal meselelerini çözmek için mahsus uluslararası fon da qurulabileceği haber etildi.

 Ama bu künge qadar Ukrayna tarafından bu forumda iştiraq etecek mi yoq mu hususta hiç cevap yoqtur. Yani, uluslararası tarafından uzatılğan yardım eli havada qaldı. Ukrayna için o qadar önemli problemnin çözümüne yardım vermeye hazır olğan dünya cemaatına minnetdarlıq bildirmek yerine otonom cumhuriyetinin başbaqanı qarşılıq olaraq ortağa bir gülünç ve mantıqsız kontrteklif bıraqa. Onun teklifine köre, biz talep ettiğimiz ve hep hazırlıqları yapılğan, pratik meselelerin çözümüne yönetşlgen  uluslararası forum yerine  ‘Qırım halqlarının forumu’ keçirilmesi kerek emiş. Yani Sovyet zamanlarındaki gibi ‘halqlar dostluğu’ festivali kibi bir şey.

Onun için, bugünki matem mitingimiznin taleplerinden daha birisi – Ukrayna yönetimi Avrupa Güvensizlik ve İşbirlik Teşkilatının Qırım Tatarları ve diğer sürgünlükke uğratılan toplumların problemleri hususta Uluslararası forum keçirilmesine derhal müspet cevabını vermelidir.

Halqımızın haq-huquqları tamamile iade etilmesi, milletimizin öz toprağına sahip olması belki daha birçoq yıllar alacaqtır. Milletin keleceği büyük derecede bugünki bizim evlatlarımız, torunlarımız nasıl adamlar olacağına bağlıdır. Onlar bizim milli  davamızdan ve ğayelermizden, babaların-dedelerin sürgünlükten öz vatanlarına qaytıp kelmek için ortağa hayatlarını, varlıqlarını bıraqıp nasıl hareketler, fedakarlıqlar yaptıqlarından haberdar olmaları, oların hareketlerini devam etmeye hazır olmaları  kerek.

Bir misal ketirmek isteyim. Bildiğiniz kibi sonki iki yıl devamında Qırım Tatar Milli Meclisimizge qarşı ardı-sıra protrsto hareketleri yapqan vatandaşlarımızın grupları heydah oldu. Olar Milli Meclis’in binasının veya Qırımtatar teatrosunun duvarlarına Meclis’ke qarşı pis laflar yazalar, Qurultay çalışmaları künlerinde Meclis’ke ve Qurultayımızğa qarşı hakaretli sloganlarnen çıqalar ve sayire. Biz bunlara çoq ehemiyet vermeymiz, demokratiya işte, herkesni yüzde yüz memnun etmek mümkün değil, deymiz.

Sonki böyle numayiş V Qurultayın sonki sessiyasının açılış kününde olğan edi.  İşte bu protesto numayişinden bırbuçuq hafta sonra onun birqaç iştiraqçileri Milli Meclis’in qorumasına müracaat ettiler. ‘Yardım etiniz, bize helal qazanğan paralarmıznı vermeyler’, – dediler. Anlattıqlarına köre, bunlara protesto numayişinde iştiraq ettikleri için adam başına 150 grivnadan vermeye vadetkenler, ama bazılarına yalnız yarısını vergenler, bazılarına ise, numayişte kerekli derecede aktif olmadıqları ve Qurultay vekillerine qarşı pis laflar atmadıqları için, bir quruş bile vermeğenler. Bizim arqadaşlarımız dediler ki, tamam, yardım eteriz, ama siz bu anlattığınız vaqianı televiyonda da söyleyebilirsiniz mi?  Bunlar ‘Elbette televizyonda da söyleriz, ama ne qadar para vereceksiniz?’, diye sordular. Genç 20-25 yaşlarında oğlanlar, ana tilimizde konuşmaylar ve anlamaylar bile, Meclis ve Qurultay ne olduğundan da çoq haberleri yoq, ve elbet, ne sebeptem Meclis’ten memnun olmadıqları ve ona qarşı numatışqa çıqtıqları hususta da haberleri yoq. Olarnı meraqladırdığı tek şey – ne qadar para verecekler.

Anlaşıldı ki, bu gençlerın qorantalarında ne milli meselemiz haqqında laf ola, ne de olarnı ana tilimiz yoq olup ketmesi  tehlikesi rahatsızlay, olar kendi biolojik ihtiyaclarından ğayrı bir şeynen meraqlanmaylar. Eğer böyle ailelerin sayısı çoğalsa, emin olunuz ki, yaqın zamanlarda ortalığta daha çoq ‘lentunlar’ peydah olacaqlar. İşte bu kibi kimselerin arasından kendi menfaatları için halqımızın en büyük faciasını, halqımızğa qarşı 1944 yılında yapılğan en büyük çinayetni bile aqlamaya hazır olan, qabayatnı öz milletin üstüne bıraqmağa hazır olğan pislikler çıqalar.

Sayğılı vatandaşlarımız!

Her yıl, 20 yıldan ziyade halqımızın sürgünü ve soyqırımı yıldönümlerinde men qarşınızğa çıqıp qonuşma yapaman.  Bügünkü qonuşmam Qırım Tatar Milli Mecliini reisi sıfatında sonki qonuşmamdır. Bu künlerde uluslararası teşkilatların gözlemcileri nezaretinde yeni, artıq V1 ci Qurultayın vekilleri seçilmektedir. Bu seçimler tamamlandıqtan dir ay sonra biz Qurultay toplantısını keçirecekmiz ve o Qurultay’da yeni Meclis azalarını ve yeni Milli Meclis reisini seçecekmiz. Hep bu yıllar devamına Milli Meclisimizge ve şahsen onun reisine kösterdiğiniz sayğı ve itimadınız için men çoq minnetdarım. Ümit eterim ki, yeni Meclis’ke ve onun yeni reisine de sizin sayğınız ve desteğiniz evelkisinden eksik olmayacaqtır. Bu çoq önemli, çünki bu bizim milli birliğimizin temelidir.

Bu künlerde keçken heyecanlı ve tartışmalı Qurultay vekillerin saylavlarda bizleri en sevindiren şu ki, halqımız bu saylavlarda çoq aktif iştiraq etmesidir. Qırım Tatat Milli Qurultay vekilinin, Ukrayna milletvekillerininde olduğu kibi yüksek aylıqlar, bedava tren ve uçaqlar, doqunmazsıslıq kibi imtiyazları olmasa bile, en ufaq aylıqları olmasa bile, bu saylavlardaki yarışmalar ve heyecan Ukrayna parlanentosuna milletvekillerin veya Ukrayna cumhurbaşkanın saylavlarından  eksik değil. Ve eğer biz en layıq Qurultay vekillerini ve Milli Melis azalarını seçersek, seçtiğimiz milli quruluşlarımızğa yeterli seviyede destek versek, o quruluşlar aldığı qararlarğa köre davransaq, eminim ki, hiçbir güç bizim milli birliğimizni sarsıp olamaz.

Adım adım biz mutlaqa heq haq-huquqlarımızı elde eteriz, öz vatanımızın sahibi oluruz. Ve en önemlisi, bizim milli davamız temel prensiplerimizge köre – hiç zor qullanmazdan, demokratik üsüllerge köre, toprağımızda yaşağan diğer milli azılınqların haq-huquqlrına sayğı köstermekle devam etecektir. Hiç şüphesiz ki, bizim haqlı hareketlerimiz ayni zaman Ukrayna devletinin bütünlügünü saqlamasına ve bu devlet nihayet demokratik bir ülke olmasına da önemli qatqısı olacaqtır.

Sayğılı vatandaşlar, bu sıcaq havaya baqmadan menim o qadar uzun qonuşaı saburla dşnledşniz için sağ olunuz.