Menu 
Kiyevde general Pötr Grigorenkonıñ hatırasını añdılar
22 Fevral 2012
Bundan tamam 25 yıl evelsi, 1987 senesiniñ fevral ayında ecel büyük insan, sovet ordusınıñ generalı, arbiy ilimler professorı, uquqqoruyıcı Petr Grigorenkonı aramızdan alıp ketti. 2012 senesi fevral 21 künü Kiyev şeerindeki Kendisini faqat mustaqil ukrain pravoslav kilsesinde añmalarını vasiyet etken Pötr Grigorenkonıñ ruhuna dua Svâto-Vladimirskiy kilsesinde oquldı.
Dua merasiminde Qırımtatar halqı Meclisiniñ reisi, Ukraina halq deputatı Mustafa Cemilev, Qırımdan milliy areket iştirakçileri Ayder Zeytullayev, Veciye Kaşka, Gülizar Yunusova, Meclis azaları Ali Hamzin, Bekir Mamutov ve Zevcet Qurtümerov, Qırımtatar halqı 5-nci çağırılış qurultayınıñ delegatı Liliya Müslimova, “Qırım Ukraina ile” Bütünqırım alimler cemiyetiniñ reisi Petro Volvaç iştirak ettiler.
Bundan da ğayrı duağa bir çoq ukrain uquqqoruyıcıları ve dissidentler, Pötr Grigoryeviçniñ dostları ve meslekdeşleri, Ukraina halq deputatları
Vâçeslav Koval, Nikolay Külçinskiy ve Zinoviy Şkutâk, “Qırım inkişafı fondu” hayriye teşkilâtınıñ baş müdiri Aleksey Skorik, bunıñ kibi de Ukrainadaki çeşit siyasiy ve içtimaiy küçlerniñ temsilcileri de qoşuldılar. Duanı Aqmescit ve Qırım piskoposı Kliment alıp bardı. Svâto-Vladimirskiy ibadethanesinde Pötr Grigorenkonıñ hatırası ilk sefer añıldı, evelki yıllarda dua Aqmescitteki Vladimir ve Ölga kilsesinde keçirile edi.
Dua oqulğan soñ kilsede bulunğanlarğa Qırımtatar halqı Meclisiniñ reisi, Ukraina halq deputatı Mustafa Cemilev ve belli ukrain dissidenti, Ukraina 1-nci çağırılış halq deputatı Öles Şevçenko muracaat ettiler, milliy areket veteranı Veciye Kaşkanıñ 6 yaşlı torunı Elmaz Kaşka Pötr Grigorenkoğa bağışlanğan şiirni oqudı.
“Sovetler birliginde pek çoq generallar, 300-den ziyade akademikler bar edi, amma yalıñız general Grigorenko, akademikler arasından ise Andrey Saharov insan aqları oğrunda areket ettiler, – dedi çıqışınıñ başında Meclis reisi M. Cemilev. – Öz faaliyeti içün P. Grigorenko azap-uqubetlerge, sap-sağlam insan olaraq eñ deşetli iskencege oğratılıp, sovetler ruhiy hastahanesinde zorluqnen tedaviylendi. Amma o, er şeyge dayandı”
Kilsede bulunğanlarğa hıtap eterken Mustfa Cemilev qırımtatar halqı Pötr Grigorenkoğa ayrıca ürmet beslegenini bildirdi. “Çoq yıllar devamında o, bizim halqımıznıñ tarihiy Vatanına qaytmaq aqqını qorçaladı. Petr Grigorenko Qırımtatar halqı içün bazı qırımtatarlarından ziyade iş yaptı ve biz bunı iç unutmamız. Onıñ adı hatıramızda ebediy saqlanacaq”, – dep qayd etti M.
Cemilev.
Meşur cemaat erbabınen bağlı hatırlavlarınen paylaşqan Meclis reisi Mustafa Cemilev 1977 senesi ruhiy hastahaneden çıqarılğan Pötr Grigorenkoğa memleketni terk etip, tedaviylenmek içün Amerika Qoşma Ştatlarına ketmege izin berildi. Lâkin pek tez arada vatandaşlıqtan marum etildi. “Aynı bu vaqıtta men lagerden çıqıp, Pötr Grigorenko ile telefon vastasınen bağlandım. O: “Meni Vatanımdan ayırdılar”, dep ökür-ökür ağlamaqta edi. Pötr Grigorenko Amerikada yaşamaq zor olğanından degil, öz halqını pek sevgeni, Vatanında yaşamağa istegeni içün ağlamaqta edi. Memleketi faqır, apshaneleri ve lagerleri siyasiy mabüslerge tolu olsa da o, doğup-ösken toprağına qaytmaq arzusınen yaşadı.
Vatanğa qaytmağa yasaq etkenlerinden soñ Grigorenko uquqqoruyıcılıq işini Amerikada devam ete, Ukraina Helsinki gruppasına yetekçilik yapa. O – Ulu İnsan, Ulu Ukrain, bu topraqnıñ Ulu Evlâdı edi. Biz onı daima hatırlarmız”, – dep tekrar qayd etti M. Cemilev ve kilsede bulunğanlarğa dua merasimine kelgenleri içün Meclis adından teşekkür bildirdi.
Soñra dua merasiminiñ iştirakçileri “Smoloskip” neşriyatınıñ arhiv müzeyinde toplanıp, dostane müitte kene Pötr Grigorenko ile bağlı hatırlavlarını seslendirdiler.
Şunı da qayd etmeli ki, añma merasimleri “Qırım inkişafı fondu” hayriye teşkilâtınıñ teşkiliy qoltutuvında keçirildi. Fond “Qırım asabalığı” leyhasını amelyege keçirerek, 19-20-nci asır tarihında parlaq iz qaldırğan, milliy medeniyetler ve siyasiy sistemalar inkişafına isse qoşqan mütefekkir İsmail Gasprinskiy, insanperver şahıslar Petr Grigorenko ve Andrey Saharovnıñ asabalığı tedqiq etilmesine yardım ete
