Aqmescitte er sene keçirilgen Kütleviy sürgünlik ve qatl qurbanlarınıñ hatırasını saqlamaq içün Umumavropa stalinizm ve natsizm qurbanlarınıñ hatıra künü çerçivesinde matem mitingi ötkerildi
2011 senesi avgust 23 künü Aqmescitniñ Salğır bağçasındaki Qırımtatar halqı sürgünligi qurbanlarınıñ hatıra taşı yanında Kütleviy sürgünlik ve qatl qurbanlarınıñ hatırasını saqlamaq içün Umumavropa stalinizm ve natsizm qurbanlarınıñ hatıra künü çerçivesinde matem mitingi olıp keçti.
Qırımtatar halqı Meclisiniñ 2011 senesi avgust 3-teki qararını eda eterek ve ÖBSE Parlament Assambleyasınıñ 2009 senesi iyül 3-te qabul etken “Bölüngen Avropanı birleştirüv: HH1 asırda ÖBSE regionında insan uquqları ve serbestligini taqdirlev” qararına muvafıq, em de Avropa halqları kommunist rejimlerniñ zulumı aqibetinde oğrağan çoqmillionlıq qurbanlarınıñ hatırasını añaraq Meclis 2009 senesi avgust 23-ten başlap er sene Aqmescitte çeşit millet ve din vekilleriniñ iştirakinde matem mitingini keçire.
Qırımtatar halqınıñ Meclisi ukrain milliy demokratik birleşmelernen beraber teşkilâtlandırğan mitingde 300-den ziyade adam toplandı.
Matem mitinginiñ iştirakçileri arasında Meclis azaları, bir sıra regional meclisler, “Ukraina halq partiyası”, “Ukrain milletçiler kongressi”, “Halq birligi”, “Bizim Ukraina”, çeşit qırımtatar ve ukrain cemaat teşkilâtları, qırımtatar halqı milliy areketiniñ veteranları ve bir çoq gençler bar ediler.
.
Aktsiya iştirakçileriniñ ellerinde qırımtatar ve ukrain milliy bayraqlarını, siyasiy ve cemaat teşkilâtlarınıñ belgilerini körmek mümkün edi. Bunıñ kibi qırımtatar, rus ve ukrain tillerinde yazılğan “23 avgust – natsızım ve stalinizım qurbanlarının butünavropa hatıra kunü. Kütleviy sürgünlıkler ve aqsız olüm cezası qurbanları aqqında hatıra saqlamaq kunüdır” – “23 serpnâ – Zagalnoyevropeyskiy Den pam’âtі jertv stalіnіzmu і natsizmu v іm’â zberejennâ pam’âtі pro jertvi masovih deportatsіy і strat” – “On the 23 of August the whole Europe commemorates the Day of the victims of the Nazism and Stalinizm in order to save the memory of the victims of mass deportations and political executions”, “Net vozrojdeniyu totalitarnıh rejimov!”, “KPSS=SS” kibi şiarlar da köterildi.
Matem mitingini kiriş sözünen Qırımtatar halqı Meclisi reisiniñ birinci muavini, Bütündünya qırımtatarlar kongressiniñ prezidenti Refat Çubarov açıp, 1938 senesi avgust 23 künü “Ribbentrop-Molotov” añlaşması imzalanıp, insaniyetke zıt eki totalitar devlet ve faşizm ve kommunizm ğayeleriniñ birleşkenini numayış etkenini hatırlattı. “Bu birleşmeniñ aqibetleri er keske belli. Avropa felâketke oğratılıp, millionlarnen insanlar öldürildi, onlarnen halqlar öz yurtlarından sürgün etildiler, – devam etti R. Çubarov. – Bugün 21-nci asırda birleşken Avropa böyle facialarnıñ bir daa iç tekrarlanmaması içün areket ete”.
Meclis reisiniñ birinci muavini R. Çubarov aytqanına köre, Qırımda yaşağan insanlar faşizm ve kommunizm cinayetliklerini başlarından keçirip, öz regionlarınıñ faciasını bileler ve şunıñ içün de cemaatqa bu facianı hatırlatqan tedbirden kenarda qalıp olamazlar. “Bu künde Avropa devletlerinen birligimizni numayış etmek bizim insaniy borcumızdır, – dep qayd etti. R. Çubarov. –Qırım cemiyeti ve umumen Ukraina – bu Avropanıñ terkibiy qısmı olğanını biz daa bir kere tasdiqlaymız”.
Mitingniñ başında Aqmescitteki Kebir caminiñ imamı Niyazi Ramazanov ve rum-katolik kilsesiniñ ksendzi Maksim Mazno kütleviy sürgünlik ve qatl qurbanlarınıñ ruhuna dua oqudılar.
Matem mitinginde çıqışta bulunğan Ukrain milletçiler kongressi Qırım teşkilâtınıñ reisi Vasil Ovçaruk insanlar 20-nci asırnıñ zalım rejimleri faşizm ve stalinizm tarafından olarğa qarşı yapılğan cinayetni unutmamaq kerekler, dedi. “Bizim vazifemiz – bu eki deşetli rejim ketirgen zararnıñ bir daa iç olmamasını teminlemek ve Ukraina em de Qırımda demokratik ömürge ıntılmaqtır” – dedi V. Ovçaruk.
Bunıñ kibi matem mitinginde Ukrain halq partiyası Qırım teşkilâtınıñ reisi Öleg Fomuşkin, “Narodnıy soyuz, Naşa Ukraina” partiyası Qırım teşkilâtınıñ reisi Vladislav Hmelovskiy, qırımtatar halqı milliy areketiniñ veteranı Ali Riza Dagcı, “Yaşlar Şurası” gençler teşkilâtınıñ azası Niyara Nagayeva ve Qırımtatar halqı genotsidiniñ aqibetlerini ögrenüv komissiyası reisiniñ muavini Elvedin Çubarovğa da söz berildi.
Öz nevbetinde Meclis reisiniñ birinci muavini, Qırım Yuqarı Şurasında Qurultay- Ruh fraktsiyasınıñ başı Refat Çubarov şunı qayd etti ki, bugünde-bugün ukrain siyasetçileriniñ pek çoqu insanlıqqa zıt mevkureler ketirgen zararnıñ, şu cümleden Ukraina devletinde de yapılğan cinayetlerniñ kölemini soñunace añlap olamayıp, atta stalin rejimini aqlamağa tırışalar.
Soñunda Refat Çubarov Kütleviy sürgünlik ve qatl qurbanlarınıñ hatırasını saqlamaq içün Umumavropa stalinizm ve natsizm qurbanlarınıñ hatıra künü çerçivesinde ötkerilgen matem miting qararınıñ leyhasını oqudı. Miting iştirakçileri oña birağızdan qoltuttılar.